ΕΜΒΟΛΙΑ-ΑΛΛΕΡΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗ

Κάθε γιατρός πρέπει να είναι έτοιμος για πιθανή αλλεργική αντίδραση (σπάνια) μετά χορήγηση εμβολίου. Η αντιμετώπιση στηρίζεται στην επινεφρίνη. Το φάρμακο χορηγείται ενδομυικά. Η υποδόρια χορήγηση δεν συνιστάται πλέον. Σε ήπια συμπτώματα κνησμού, ερυθήματος, ουρτικάριας, αγγειοοιδήματος χορηγείται αρχικά η επινεφρίνη ΙΜ. Αν η συμπτωματολογία επιμένει η επινεφρίνη μπορεί να επαναληφθεί ανά 10-20 λεπτά έως 3 φορές. Αν η κατάσταση βελτιωθεί ή σταθεροποιηθεί, χορηγούνται αντιισταμινικά p.o. (ενίοτε στεροειδές) για 1-2 ημέρες.

ΕΜΒΟΛΙΑ ΣΕ ΑΛΛΕΡΓΙΚΑ ΣΤΟ ΑΥΓΟ ΑΤΟΜΑ

Σε περίπτωση πραγματικής αλλεργίας στο αυγό, τα εμβόλια της ιλαράς και γρίπης μπορούν να γίνουν με τη μέθοδο της σταδιακής χορήγησης. Έτσι, με μεσοδιαστήματα 15-20 λεπτών χορηγούνται οι εξής δόσεις:

0.05 ml διαλύματος εμβολίου 1:10
0.05 ml πλήρους εμβολίου
0.10 ml πλήρους εμβολίου
0.15 ml πλήρους εμβολίου
0.20 ml πλήρους εμβολίου

ΔΟΣΟΛΟΓΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΩΝ-ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ

Είναι γνωστό ότι για καλύτερη αποτελεσματικότητα των εμβολιασμών πρέπει να τηρούνται ορθά τα δοσολογικά σχήματα. Είναι, επίσης, γνωστό ότι επιπλέον δόσεις εμβολίων δεν έχουν επιπτώσεις και δεν είναι βλαπτικές. Αντίθετα, η παράλειψη δόσεων είναι αυτή που αφήνει ακάλυπτο τον λήπτη. Τέλος, είναι γνωστό ότι ορισμένα εμβόλια χρειάζονται ατύπως επαναληπτικές δόσεις. Έτσι, πχ το εμβόλιο της ανεμευλογιάς σε παιδιά κάτω των 12 χρόνων είχε ένδειξη για μία δόση, με άτυπη σύσταση για δεύτερη στη συνέχεια. Η άτυπη αυτή σύσταση επισημοποιήθηκε ήδη και εφαρμόζεται το διπλό δοσολογικό σχήμα. Το εμβόλιο του μηνιγγιτιδοκόκκου είχε σύσταση αρχικώς για 3 δόσεις σε ηλικίες κάτω των 12 μηνών, ενώ σε ηλικίες άνω των 12 μηνών η δόση ήταν μία. Στη δεύτερη αυτή ηλικιακή ομάδα καλό θα ήταν να γίνεται και μια δεύτερη δόση (6 και πλέον μήνες μετά), δεδομένων και των ιδιαιτεροτήτων των πολυσακχαριδικών αντιγόνων. Πολλοί γιατροί δεν χορηγούσαν το μηνιγγιτιδοκοκκικό εμβόλιο στη μικρή ηλικία για να αποφύγουν (για οποιοδήποτε λόγο) τις τρεις δόσεις. Κάκιστη ενέργεια.

Ακούστε τώρα το παράδοξο. Κάποιοι γιατροί, από αυτούς που αποφεύγουν τον συγκεκριμένο εμβολιασμό στη μικρή ηλικία (εκθέτοντας σε σοβαρότατο κίνδυνο τα παιδιά), μέμφονται συναδέλφους που εμβολιάζοντας παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, συστήνουν και δεύτερη δόση μηνιγγιτιδοκοκκικού. Ανατρέπουν, λένε, το σχήμα εμβολιασμού. Και ενώ η επιπλέον δόση δεν είναι βλαπτική, δεν αναρωτιούνται ότι η ανατροπή που γίνεται με την αποφυγή εμβολιασμού στη βρεφική ηλικία είναι επικίνδυνη.

Κάποτε θα πρέπει να σκεπτόμεθα πιο ορθολογιστικά με βάση την μεγαλύτερη δυνατή κάλυψη του λήπτη και όχι με βάση την οικονομική του ελάφρυνση.

ΤΟΞΟΠΛΑΣΜΩΣΗ-ΚΥΗΣΗ-ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Τελευταία αμφισβητείται ζωηρά το κατά πόσο η θεραπεία της εγκύου για το Toxoplasma gondii μπορεί να εμποδίσει τη μετάδοση της νόσου στο παιδί ή να μειώσει τις βλάβες του παιδιού εφόσον έχει συμβεί η ενδομήτρια λοίμωξη.
Με βάση τα συμπεράσματα αυτά αναρωτιέται κανείς αν έχει νόημα να γίνεται έλεγχος στις έγκυες για τοξόπλασμα. Σημαίνει έξοδα, και μεγάλη αγωνία για τους γονείς και το περιβάλλον τους.


Lancet 2007;369:115-122.

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ

Όλο και συχνότερα συνδέονται οι λοιμώξεις με τις κακοήθειες. Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι ιστορικό γρίπης ή πνευμονίας κατά το τελευταίο διάστημα της κύησης προ του τοκετού αποτελεί υψηλό κίνδυνο για ανάπτυξη λεμφοβλαστικής λευχαιμίας στα παιδιά. Το ίδιο ισχύει και για ορισμένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως λοίμωξη από Chlamydia, HSV, HPV που εκδηλώνει η μητέρα κατά την κύηση. Τα αποτελέσματα αυτά τονίζουν για μια ακόμη φορά την ανάγκη αυστηρής υγιεινής και σωστής διαβίωσης για μια κύηση ασφαλή και ήρεμη.
Am J Epidemiol 2007;165:27

Εμείς θα τονίσουμε ότι αν για την πρόληψη των λοιμώξεων του αναπνευστικού τα πράγματα είναι σχετικά εύκολα, για την πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια. Και θα τονίσουμε επίσης το πιστεύω μας ότι η ηθική, αν εφαρμοσθεί ως ως βιολογική πράξη, μπορεί να αλλάξει την ανθρώπινη συμπεριφορά και να εξαλείψει τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΑΝΤΙΒΗΧΙΚΑ

H χρήση αντιβηχικών ή σκευασμάτων που περιέχουν ουσίες κατά του κρυολογήματος σε παιδιά μικρότερα των 2 ετών μπορεί να είναι επικίνδυνη. Πρόσφατα ανακοινώθηκαν 3 θάνατοι βρεφών (1-6 μηνών) που για λοίμωξη του αναπνευστικού τους είχαν χορηγηθεί τέτοιες ουσίες. Και στα 3 παιδιά βρέθηκαν υψηλά επίπεδα ψευδοεφεδρίνης στο αίμα, όπως και ανιχνεύσιμα επίπεδα δεξτρομεθορφάνης και ακεταμινοφαίνης. Σύμφωνα με το CDC των ΗΠΑ συστηματική ανασκόπηση μελετών για τη χρήση τέτοιων ουσιών έχει δείξει ότι αυτά δεν υπερτερούν των placebo. Εξάλλου δεν υπάρχει εγκεκριμένη δοσολογία τέτοιων σκευασμάτων για μικρές ηλικίες.
Οι γιατροί οφείλουν να εξηγούν στους γονείς την επικινδυνότητα των σκευασμάτων κατά του βήχα και του κρυολογήματος σε μικρές ηλικίες και οφείλουν επίσης να τονίζουν συνεχώς ότι η άσκοπη χρήση αντιβιοτικών είναι εξίσου επιβλαβής, μια και οι περισσότερες λοιμώξεις του αναπνευστικού είναι ιογενούς αιτιολογίας.
MMWR, January 2007

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟ ΤΙ ΨΩNΙΖΕΤΕ

Γνωστό αλλά καλό είναι να επαναλαμβάνεται. Πολλά μεγαλοκαταστήματα έχουν στα ράφια τους προϊόντα που έχουν λήξει ακόμη και προ διμήνου. Αυτά που λένε στις τηλεοράσεις φαίνεται πως είναι σωστά. Θα μου πείτε αυτό είναι ιατρικό θέμα; Σαφώς και ναι. Άπτεται μάλιστα και των λοιμώξεων. Μην εμπιστεύεστε ούτε τις μεγαλύτερες φίρμες. Ελέγχετε σχολαστικά. Η απάτη είναι στο αίμα του εμπορίου.

Άλλο μεγάλο θέμα η τήρηση των κανόνων υγιεινής. Ποιων είπατε; Υπάρχουν τέτοιοι κανόνες στα εστιατόρια και στα ζαχαροπλαστεία; Δεν νομίζουμε. Αρκεί να μη βλέπουμε. Γιατί αν δούμε δεν θα φάμε από πουθενά.

Προ μηνών μάλιστα είχαμε στο νοσοκομείο πολλά παιδιά και ενήλικες με σοβαρά συμπτώματα δηλητηριάσεως, διάρροιας, εμέτων και πυρετού. Αιτία; Μια τούρτα από ένα παιδικό πάρτυ. Το ζαχαροπλαστείο; Πολυτελές και εμφανίσιμο. Υπότροπο μάλιστα σε τέτοια φαινόμενα.

Ο ΦΙΛΟΣ ΚΑΙ Η ΚΑΛΗΜΕΡΑ

Eμείς οι γιατροί, οποιασδήποτε ειδικότητας, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν θεραπεύονται όλα με φάρμακα. Υπάρχουν καταστάσεις όπου μια υποστηρικτική συζήτηση, μια καλή κουβέντα ή και μια απλή καλημέρα μπορεί να βοηθήσουν.

Ένας γνωστός, ένοιωθε ιδιαίτερα «πιεσμένος» τον τελευταίο καιρό. Ο ρυθμός της ζωής, οι δουλειές, οι υποχρεώσεις, οι διάφορες πιέσεις κλπ σε κάνουν κάποτε να θέλεις να ακουμπήσεις κάπου. Να πεις μια κουβέντα. Είναι περίεργο πόσο μόνος μπορεί να αισθάνεται ο άνθρωπος μερικές φορές, έστω και αν περιτριγυρίζεται από πλήθος γνωστών ή φίλων (ή μήπως «φίλων»;). Έτσι, λοιπόν και ο γνωστός μου. Τον συμβούλευσα να μιλήσει με κάποιον δικό του άνθρωπο, με κάποιον που θα τον ηρεμούσε. Μου είπε ότι όλοι οι γύρω του, οι δικοί του, οι φίλοι του δεν θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν μια και συνήθως όλοι αυτοί είναι μέρος του προβλήματος. Είχε όμως κάποιον που έμενε μακριά, που του είχε εξαιρετική συμπάθεια, απόλυτη εμπιστοσύνη, ιδιαίτερη αγάπη, αλλά με τον οποίον υπήρχε μια τυπική θα λέγαμε ή/και πιθανόν ψυχρή στάση, ενώ δεν υπήρχε ούτε τηλεφωνική επαφή για πάνω από ένα χρόνο. Του εξήγησα ότι θα έπρεπε να τολμήσει, αν πίστευε ότι αυτό θα τον ηρεμούσε. Πράγματι, ο φίλος τηλεφώνησε, είπε το όνομα του,είπε την καλημέρα του, ευχήθηκε καλή χρονιά και περίμενε. Μετά λίγα δευτερόλεπτα σιωπής (που του φάνηκαν αιώνας) άκουσε την ανταπόδοση των ευχών και της καλημέρας (και τίποτε άλλο), ζήτησε συγγνώμην για την ενόχληση και αμφότεροι έκλεισαν το τηλέφωνο. Ελάχιστος ο χρόνος επικοινωνίας. Και όμως. Βελτιώθηκε η ψυχολογική κατάσταση του φίλου. Θες η χροιά της φωνής, θες ο τόνος, θες η σκέτη έστω καλημέρα από ένα συγκεκριμένο άτομο, όλα ενήργησαν.

Συνεπώς πολλές φορές, μπορεί απλά πράγματα να μας βοηθούν. Γιατί να μην τα χρησιμοποιούμε; Εξάλλου η καλημέρα είναι για όλους. Και από όλους. Γιατί να την αρνούμεθα;

ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ HPV

Όπως αναφέραμε και σε προηγούμενα post, το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι ένα "επαναστατικό" (ας μας επιτραπεί η έκφραση) προϊόν που ίσως θέσει τέλος σε ένα τουλάχιστον κομμάτι της αποκαλούμενης επάρατης νόσου. Και ίσως αποτελέσει την αρχή για μια νέα θεώρηση της πολεμικής κατά του καρκίνου. Νομίζω ότι όλο και περισσότερο πειθόμεθα ότι δύο είναι οι καταστάσεις που ταλαιπωρούν ή θα ταλαιπωρούν τον άνθρωπο. Γενετικά νοσήματα και λοιμώξεις.

Το εμβόλιο λοιπόν κυκλοφόρησε και στη χώρα μας. Λέγεται Gardasil, καλύπτει τέσσερις τύπους (6, 11,16,18), από τους οποίους οι τύποι 16, 18 θεωρούνται ως οι συχνότερα καρκινογόνοι. Γίνεται σε 3 δόσεις του 0.5 ml. με σχήμα 0, 2, 6 μήνες. Ενδομυικά στον δελτοειδή. Ενδεικτκή ηλικία χορήγησης είναι σε κορίτσια 11-12 χρόνων, πριν αρχίσει η σεξουαλική δραστηριότητα. Ελάχιστη ηλικία χορήγησης 9 χρόνων. Μέγιστη ηλικία χορήγησης 26 χρόνων ( προς το παρόν και για το συγκεκριμένο εμβόλιο). Στην πρώτη φάση συνεπώς θα πρέπει να εμβολιασθούν όλες οι γυναίκες 9-26 χρόνων.

Το εμβόλιο έχει αποδειχθεί ότι είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό και πολύ ασφαλές.

Το εμβόλιο πρέπει να υιοθετηθεί και να εφαρμοσθεί από τους γιατρούς ΑΜΕΣΑ. Το κόστος; 185 Ε ανά δόση. Μας ενδιαφέρει όμως; Το κόστος δεν θα έπρεπε να ενδιαφέρει για κανένα εμβόλιο. Πολύ περισσότερο για το συγκεκριμένο.

ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΕΠΘ (ΛΟΙΜΩΔΩΝ)-ΑΣΘΕΝΕΙΣ

Η κλινική παρουσίασε αυξημένη κίνηση το 2006 με διακίνηση ασθενών που υπερέβησαν τους 11.300 και εισαγωγές που υπερέβησαν τις 2.400. Σύντομα θα έχουμε πλήρη ανάλυση των νοσημάτων.

Την περίοδο αυτή η πληρότητα της Κλινικής συνεχίζει να είναι μεγάλη και εγγίζει το 85-89%. Η ίδια κατάσταση, από ό,τι λένε οι ειδήσεις, φαίνεται να επικρατεί πανελλαδικά.

Από τα τρέχοντα περιστατικά, ενδιαφέρον έχει η νοσηλεία το ίδιο δεκαήμερο 2 νεογνών και 1 βρέφους, με ταυτόσημη περίπου κλινική εικόνα σοβαρής σταφυλοκοκκικής λοίμωξης του δέρματος, με έντονη αποφολίδωση.

Επίσης, υπήρξαν και 3 περιπτώσεις μηνιγγιτιδοκοκκικής λοίμωξης από το ίδιο χωριό.

Θα μας ενδιέφερε η πληροφορία αν παρατηρούνται και σε άλλες περιοχές τέτοια σωρευμένα περιστατικά.

Πολλοί είναι οι ασθενείς με εμέτους μόνον και πυρετό χωρίς άλλα ευρήματα. Συνήθως δεν ανευρίσκεται αιτιολογικά κάτι.

Προσοχή στις πνευμονίες. Πολλές φορές δεν έχουν αρκετά εμφανή συμπτωματολογία. Πρέπει την περίοδο αυτή να υπάρχει υψηλός δείκτης υποψίας.

Οι ανεμευλογιές δεν σταμάτησαν, επαναλαμβάνουμε. Μικρό σε μέγεθος φαινόμενο αλλά σταθερό, με επιπλοκές συνήθως.

Πάρα πολλές και οι βρογχιολίτιδες. Εξάλλου είναι η εποχή τους.

Μία υπενθύμιση. Οι περισσότερες λοιμώξεις στα παιδιά είναι ιογενούς αιτιολογίας. Με πολύ φειδώ η χρήση αντιμικροβιακών. Τα παλιά και δοκιμασμένα είναι πάντα καλύτερα. Τα φάρμακα ίσως είναι τα μόνα προϊόντα στην αγορά όπου δεν ισχύει το δόγμα "ό,τι δίνεις παίρνεις".

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Πότε πρέπει να επιστρέψει ένα άρρωστο παιδί στο σχολείο; Εξαρτάται από το νόσημα. Γενικά όμως για απλές λοιμώξεις του αναπνευστικού επιστρέφει όταν:

- Δεν έχει πυρετό
- Μπορεί να τρώει και να πίνει φυσιολογικά
- Είναι σε εγρήγορση τέτοια ώστε να μπορεί να παρακολουθήσει στο σχολείο
- Έχει συμπληρώσει περίοδο απομόνωσης που τυχόν χρειάζεται

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΩΤΙΤΙΔΑ-ΙΙ

Βρεφονηπιακός σταθμός. Όσο λιγότερα παιδιά έχει ο σταθμός τόσο μειώνεται ο κίνδυνος ωτιτίδων.
Έμμεσο κάπνισμα. Τα συστήματα εξαερισμού στο σπίτι δεν μπορούν να εξαλείψουν όλα τα βλαβερά αντικείμενα του αέρα. Μην καπνίζετε στο σπίτι.
Χρήση μπιμπερόν. Κρατάτε το βρέφος όρθιο κατά τη σίτιση. Η ξαπλωτή θέση κατά τη σίτιση μπορεί να οδηγήσει σε απόφραξη των σωληναρίων. Ο θηλασμός προφυλάσσει από τις ωτίτιδες μέσω των αντισωμάτων που λαμβάνει το βρέφος από τη μητέρα.
Πιπίλα. Συνδέεται άμεσα με ωτίτιδες, ειδικά στην ηλικία 6-12 μηνών. Ο θηλασμός του δακτύλου δεν αυξάνει τον κίνδυνο ωτιτίδων.
Αλλεργίες. Η ύφεση αλλεργικών καταστάσεων μέσω φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ωτιτίδων.
Εμβολιασμοί. Η χρήση πνευμονιοκοκκικού εμβολίου μειώνει τον κίνδυνο υποτροπιαζουσών λοιμώξεων καθώς και τη συχνότητα τοποθέτησης σωληνίσκων. Η χρήση εμβολίου γρίπης έχει επίσης καλά αποτελέσματα.
Κρυολογήματα. Οι περισσότερες ωτίτιδες αρχίζουν με λοίμωξη ανώτερου αναπνευστικού. Ο κίνδυνος μειώνεται με το συχνό πλύσιμο των χεριών.

Οι παραπάνω παράγοντες μπορούν να ελεγχθούν, να μειωθούν και κατ΄ επέκταση να μειωθεί και ο κίνδυνος για ωτίτιδες.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΩΤΙΤΙΔΑ

Οι κυριότεροι παράγοντες υψηλού κινδύνου για ωτίτιδα είναι:

- Φύλο (αγόρια)

- Ηλικία (μικρότερη των 2 χρόνων)

- Αδέλφια με ιστορικό υποτροπιαζουσών ωτιτίδων

- Οικογενειακό ιστορικό άσθματος, αλλεργίας, εκζέματος

- Υπεριωσχιστία

- Σύνδρομο Down

- Ανοσολογική ανεπάρκεια

Οι παράγοντες αυτοί είναι μη ελεγχόμενοι, όπως είναι ευνόητο, και φυσικά δεν μπορούν να επηρεαστούν ή να μεταβληθούν.

ΚΥΡΙΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΔΕΝΟΕΙΔΕΚΤΟΜΗΣ

- Χρόνιες ή υποτροπιάζουσες ωτίτιδες

- Απόφραξη του ρινικού άκρου της ευσταχιανής σάλπιγγας

- Χρόνιες αμυγδαλίτιδες

- Χρόνιες παραρρινοκολπίτιδες

- Άπνοιες κατά τη διάρκεια ύπνου

ΟΙ 5 ΣΥΧΝΟΤΕΡΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΝΟΣΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΥΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Κατά σειρά συχνότητας
1. Κοινές λομώξεις ανώτερου αναπνευστικού (κοινά κρυολογήματα)
2. Γαστρεντερίτιδα
3. Ωτίτιδα
4. Επιπεφυκίτιδα
5. Κυνάγχη

Η πλειονότητα των λοιμώξεων αυτών είναι ιογενούς αιτιολογίας και δεν απαιτεί χρήση αντιμικροβιακών.

ΦΥΣΙΚΗ ΝΟΣΗΣΗ Ή ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ;;

Είναι αλήθεια ότι η νόσηση από κάποια λοίμωξη προκαλεί φυσική ανοσία που είναι ισχυρότερη και καλύτερη από την ανοσία μέσω εμβολιασμών. Ωστόσο, η διαφορά βρίσκεται στο τίμημα που καλείται να πληρώσει κάποιος για την ανοσία. Το τίμημα της φυσικής ανοσίας μπορεί να είναι μεγάλο ή και οδυνηρό: πχ πνευμονία ή επιλοιμώξεις λόγω ανεμευλογιάς, διανοητική καθυστέρηση λόγω λοίμωξης από πνευμονιόκοκκο ή αιμόφιλο ινφλουέντζας, συγγενείς διαμαρτίες λόγω ερυθράς, πνευμονία και ωτίτιδα λόγω ιλαράς, κλπ. Δεν αναφέρουμε φυσικά τη θνητότητα όπου εκεί δεν επιτυγχάνεται, πλέον η φυσική ανοσία.
Η ανοσοποίηση μέσω εμβολιασμών προκαλεί όπως και η φυσική νόσηση, μακροχρόνια ανοσία αλλά δεν απαιτεί τέτοιο υψηλό τίμημα. Συνεπώς είναι προτιμητέα.
Δεν θα πρέπει λοιπόν οι γιατροί να αμελούν τους εμβολιασμούς ή να τους αναβάλλουν για μη σοβαρές αιτίες.

ΕΜΒΟΛΙΟ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β – ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Παρά τα εκαντοντάδες εκατομμύρια δόσεων εμβολίου κατά της ηπατίτιδας Β που έχουν γίνει διεθνώς, υπάρχουν ακόμη ορισμένοι που αναρωτιούνται για την ασφάλεια του.

Οι περισσότερες μελέτες τονίζουν ότι το εμβόλιο σπάνια εμφανίζει σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, ενώ συχνότερες είναι οι ήπιες αντιδράσεις, όπως κεφαλαλγία, ναυτία, εξάνθημα, αρθραλγίες, παραισθησίες , κακουχία.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν ισχυρισμοί για τρεις τουλάχιστον σοβαρές διαταραχές που μπορεί να προέρχονται ή να σχετίζονται με το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β: το σύνδρομο αιφνιδίου θανάτου, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης και η πολλαπλή σκλήρυνση.

Για το πρώτο σύνδρομο, τονίζεται ότι παρά τα δεκάδες εκατομμύρια εμβολιασμών ( HBV) που γίνονται σε βρέφη δε βρέθηκε σαφής συσχέτιση. Το 1992 με 8% κάλυψη εμβολίου στις ΗΠΑ, υπήρχαν 4500 περίπου θάνατοι από το σύνδρομο αιφνιδίου θανάτου.
Το 1996 με 82% κάλυψη, το σύνδρομο ελαττώθηκε στις 3000.

Για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (ή καλοήθης εγκεφαλομυελίτιδα) επίσης δεν τεκμηριώθηκε αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ εμβολίου και νόσου.

Τέλος, για την πολλαπλή σκλήρυνση συζητήθηκε παλαιότερα ότι μπορεί να εμφανισθεί 8-10 εβδομάδες μετά την ηπατίτιδα (ή ακόμα και αργότερα). Ωστόσο, σε χώρες με υψηλή συχνότητα ΗΒV-λοίμωξης, η απομυελινωτική αυτή κατάσταση δεν είναι πολύ συχνή.

Μέχρι στιγμής, λοιπόν, δεν αποδείχθηκε κάποια αιτιολογική συσχέτιση των καταστάσεων αυτών με το εμβόλιο. Μάλιστα το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β, με πάνω από 1.000.000.000 δόσεις, θεωρείται από τα ασφαλέστερα προϊόντα που έχουν χρησιμοποιηθεί για την προστασία του κοινού.

ΝΕΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ (ΤdaP)

Κυκλοφόρησε νέο εμβόλιο έναντι τετάνου, διφθερίτιδος, κοκκύτη (ακυτταρικό), πολιομυελίτιδας (TdaP). Ονομάζεται Repevax. Δεν προορίζεται για βασικό εμβολιασμό αλλά για αναμνηστική δόση στην εφηβεία (ή και μεγαλύτερη ηλικία), σε άτομα που έχουν ολοκληρώσει τον βασικό τους εμβολιασμό με τα παραπάνω αντιγόνα.

Ως γνωστόν ήδη κυκλοφορεί και άλλο παρόμοιο σκεύασμα (Boostrix-Polio).

Θα επαναλάβουμε (δες εμβόλια για εφήβους) ότι βασικός στόχος του εμβολίου είναι ο κοκκύτης, που δεν ελέγχεται πλήρως και που έχει αυξημένη συχνότητα σε μεγάλες ηλικίες.

Όλοι οι γιατροί θα πρέπει να το υιοθετήσουν και να το χορηγούν στην ηλικία που ενδείκνυται.

ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΑ

Στο Rhode Island των ΗΠΑ αναφέρθηκαν 3 περιστατικά εγκεφαλίτιδας (το 1 θανατηφόρο) που αποδίδονται στο Mycoplasma pneumoniae. Υπάρχει και ένα τέταρτο περιστατικό που ερευνάται. Το παθογόνο προκαλεί ενίοτε εκδηλώσεις από το ΚΝΣ, αλλά όχι τόσο βαριές. Επισημαίνονται οι περιπτώσεις αυτές, διότι το μυκόπλασμα είναι συχνό αίτιο λοιμώξεων του αναπνευστικού (πνευμονίες), οι οποίες ως γνωστόν είναι συχνότερες τους χειμερινούς μήνες.

ΑΝΕΜΕΥΛΟΓΙΑ - ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ

Τις ημέρες αυτές έγινε κάποιος θόρυβος (δημοσιογραφικός κατά κύριο λόγο) για την ανεμευλογιά, όπου χρησιμοποιήθηκαν και ορισμένες ανεπίσημες συζητήσεις μας. Ανεμευλογιά υπάρχει. Καλώς ή κακώς. Τόσο καιρό μετά τη μεγάλη επιδημία που είχαμε στη χώρα μας. Το αν είναι πολλά ή λίγα αυτήν τη περίοδο τα κρούσματα δεν νομίζουμε ότι έχει μεγάλη σημασία. Για μας που βλέπουμε κατ΄εξοχήν τις επιπλοκές, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν ούτε αυτά τα κρούσματα. Πρόσφατα μάλιστα ένας από τους ασθενείς (βρέφος) ταλαιπωρήθηκε με έντονη κλινική εικόνα, με επιμολύνσεις και με μια τεράστια διόγκωση του οσχέου. Ευτυχώς στο τέλος όλα πήγαν καλά.

Θα πρέπει λοιπόν να σκεφθούμε μάλλον πιο έντονα το θέμα του εμβολιασμού κατά της νόσου (με όσες ιδιαιτερότητες και αν έχει το εμβόλιο). Η αίσθηση μας είναι ότι η κάλυψη του πληθυσμού δεν είναι επαρκής. Οι γιατροί θα πρέπει να κινητοποιηθούν.

Θα επαναλάβουμε τα νεότερα για το σχήμα εμβολιασμού. Από την αρχή της εισαγωγής του εμβολίου πιστεύαμε και τονίζαμε ότι το εμβόλιο θα πρέπει να γίνεται σε δύο δόσεις. Αυτό θα ενίσχυε την αποτελεσματικότητα του αλλά και θα μείωνε τις αναφερόμενες παράπλευρες επιπτώσεις του. Πριν λίγο καιρό (όπως είχαμε γράψει) αυτό επισημοποιήθηκε και μάλιστα περιελήφθη και στις οδηγίες των ΗΠΑ. Η πρώτη δόση χορηγείται μετά τον 12 μήνα (καλύτερα μετά τον 15ο μήνα) και η δεύτερη στην ηλικία των 4-6 χρόνων. Αυτό το σχήμα προετοιμάζει το έδαφος για το πολυδύναμο εμβόλιο MMR-V που θα κυκλοφορήσει σύντομα. Η δεύτερη δόση μπορεί να γίνει και νωρίτερα με την προϋπόθεση να έχουν παρέλθει πάνω από 3 μήνες από την προηγούμενη δόση.

Πιστεύουμε όλοι οι γιατροί να υιοθετήσουν και το εμβόλιο και το σχήμα, ώστε σιγά-σιγά να αρχίσει να μειώνεται η συχνότητα του νοσήματος.

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

Το 10ο Σεμινάριο Παιδιατρικών Λοιμώξεων θα έχει θέμα τις εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας. Θα αναφερθούν ενδιαφέροντα θέματα πάνω στον τομέα της επιδημιολογίας της διάγνωσης, της πρόληψης αλλά και της θεραπευτικής. Ομιλητές γνωστοί στον τομέα τους, θα δώσουν ό,τι καινούριο υπάρχει σήμερα.

ΠΡΟΣΟΧΗ σε δύο αλλαγές: Ημερομηνία και χώρος σεμιναρίου.

Το σεμινάριο θα γίνει στις 24 Φεβρουαρίου 2007, ημέρα Σάββατο.
Το ξενοδοχείο είναι το Hyatt Regency

ΦΥΣΗ-ΠΟΣΟ ΘΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΟΥΜΕ;

Πριν χρόνια είχα παραθερίσει σε ένα γραφικό ψαροχώρι από τα τόσα της πατρίδας μας. Ήταν ωραιότατα. Ήρεμα, παραδοσιακά, απλά. Με ταβερνεία πραγματικά «παρά θιν΄αλός». Με φρέσκο ψάρι. Και με την καλύτερη καρυδόπιτα που έχω φάει ποτέ. Όταν έτυχε να επισκεφθώ το ίδιο χωριό μετά 12 χρόνια, δεν το γνώρισα. Ένα συνοθύλευμα κακότεχνου μπετόν. Η πρόσβαση μάλιστα στην παραλία είχε φραχθεί από τσιμέντο. Γιατί καταστρέφουμε έτσι την όμορφη πατρίδα μας; Τι θα μας απομείνει στο τέλος; Το κέρδος φαίνεται ότι είναι ισχυρότατος παράγοντας. Με λίγο λιγότερο κέρδος, όμως, θα έμενε και κάποιο χρώμα στη φύση και τα χωριά μας. Είναι σίγουρο ότι μακροπρόθεσμα αυτό θα ξεπλήρωνε το διαφυγόν ποσό.

Να πούμε και για την ανείπωτη καταστροφή της Χαλκιδικής; Περιττεύει μάλλον.

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΕΦΗΒΩΝ - ΕΝΗΛΙΚΩΝ

Όλοι οι γονείς, και οι περισσότεροι γιατροί ενδιαφέρονται για τους εμβολιασμούς κατά την παιδική ηλικία. Μετά κάποια χρόνια ξεχνάνε τις επαναληπτικές δόσεις. Και όμως έχει μεγάλη σημασία η συνέχιση των εμβολιασμών στην εφηβεία αλλά και στην ενήλικο ζωή.
Μόνον έτσι επιτυγχάνεται φραγμός στη νόσο.

Τι χρειάζονται λοιπόν οι μεγαλύτερες ηλικίες;

1. Εμβόλιο κατά τετάνου, διφθερίτιδας (τύπου ενήλικα), ακυτταρικό κοκκύτη (Td/Tdap). Ενήλικες με αβέβαιο ιστορικό εμβολιασμού, λαμβάνουν πλήρη σειρά εμβολίων: 3 δόσεις. Τις 2 πρώτες με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων και την τρίτη μετά 6–12 μήνες από τη δεύτερη. Σε ενήλικες με προηγηθείσα πλήρη σειρά εμβολίων, χορηγείται μία αναμνηστική δόση αν η τελευταία είχε γίνει προ 10ετίας και πλέον. Χρησιμοποιείται είτε το Τdap (αντικαθιστά 1 δόση Τd) είτε το Td. Σε έγκυο με τελευταίο εμβολιασμό πάνω από 10 χρόνια χορηγείται το Td (2ο ή 3ο τρίμηνο). Σε έγκυο που έλαβε τη τελευταία δόση σε διάστημα μικρότερο των 10 χρόνων, χορηγείται το Tdap αμέσως μετά τον τοκετό. Μία δόση Tdap συνιστάται μετά τον τοκετό, σε άτομα με επαφή με βρέφη μικρότερα των 12 μηνών, καθώς και σε όλους τους εργαζόμενους σε τομείς υγείας. Στις περιπτώσεις αυτές το ελάχιστο μεσοδιάστημα από την προηγούμενη χορήγηση του διπλού μόνο (Td), μπορεί να είναι μόλις 2 χρόνια. Αυτά αφορούν το εμβόλιο που κυκλοφορεί στις ΗΠΑ και άλλες χώρες. Στη χώρα μας κυκλοφορεί σκεύασμα που περιέχει και εμβόλιο πολιομυελίτιδας (Boostrix-Polio), και πολύ σύντομα θα κυκλοφορήσει και δεύτερο με την ίδια σύνθεση (Repevax). Ένδειξη και των δύο είναι η αναμνηστική δόση σε παιδιά πάνω των 12 χρόνων.
2. Εμβόλιο κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Συνιστάται για όλες τις γυναίκες μικρότερες των 26 χρόνων (για το υπάρχον εμβόλιο Gardasil). Καλύτερα είναι το εμβόλιο να χορηγείται πριν την πιθανή έναρξη σεξουαλικών επαφών. Ωστόσο, και γυναίκες σεξουαλικά δραστήριες οφείλουν να εμβολιάζονται. Συνιστώνται 3 δόσεις (0, 2, 6 μήνες). Το εμβόλιο δεν συνιστάται κατά τη διάρκεια της κύησης. Αν έχει χορηγηθεί κάποια δόση και στη συνέχεια γίνει αντιληπτή η εγκυμοσύνη, τότε οι υπόλοιπες δόσεις χορηγούνται μετά τον τοκετό.
3. Εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς (MMR). Όλοι οι επίνοσοι ενήλικες λαμβάνουν 2 δόσεις. Το εμβόλιο δεν χορηγείται σε πάσχοντες από HIV με σοβαρή ανοσοκαταστολή. Δεν χορηγείται επίσης στην κύηση, ενώ η κύηση επιτρέπεται μετά ένα μήνα και πλέον από τον εμβολιασμό. Τυχαία χορήγηση σε έγκυο δεν συνιστά λόγο διακοπής κύησης.
4. Εμβόλιο κατά της ανεμευλογιάς. Όλοι οι επίνοσοι ενήλικες πρέπει να λάβουν 2 δόσεις εμβολίου. Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για εμβολιασμό των εξής ομάδων: εργαζόμενοι τομέα υγείας, μέλη οικογένειας ανοσοκατασταλμένων, επαγγέλματα με μεγάλη επαφή με παιδιά, εργαζόμενοι σε ιδρύματα, φοιτητές, στρατιωτικοί. Δεν χορηγείται στις εγκυμονούσες.
5. Εμβόλιο κατά της γρίπης. Σε άτομα με: χρόνιες παθήσεις αναπνευστικού και καρδιαγγειακού συστήματος (και άσθμα), χρόνια μεταβολικά νοσήματα (και διαβήτης), νεφρική δυσλειτουργία, αιμοσφαιρινοπάθειες, ανοσοκαταστολή, παθήσεις που μπορεί να επηρεάσουν το αναπνευστικό (πχ τραύματα σπονδυλικής στήλης, σπασμοί, νευρομυικές παθήσεις κλπ), ασπληνία. Επίσης σε: εργαζόμενους στον τομέα υγείας, σε εργαζόμενους σε ιδρύματα χρονίως πασχόντων, στους τροφίμους των ιδρυμάτων αυτών, σε άτομα μεγαλύτερα των 60 χρόνων, σε άτομα έως 50 χρόνων χωρίς προδιαθετικούς παράγοντες αλλά που επιθυμούν να προφυλαχθούν από τη γρίπη.
6. Εμβόλιο κατά του πνευμονιοκόκκου (απλό πολυσακχαριδικό). Σε άτομα με: χρόνιες παθήσεις αναπνευστικού και καρδιαγγειακού συστήματος (όχι άσθμα), χρόνια μεταβολικά νοσήματα (και διαβήτης), χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ή νεφρωσικό σύνδρομο, χρόνια ηπατοπάθεια, λειτουργική ή ανατομική ασπληνία, αιμοσφαιρινοπάθειες, ανοσοκαταστολή, HIV (εμβολιασμός όσο το δυνατόν εγγύτερα σε υψηλούς τίτλους CD4 κυττάρων), λευχαιμία, λέμφωμα, ν. Hodgkin, πολλαπλούν μυέλωμα, μεταμοσχεύσεις, χημειοθεραπεία, κοχλιακά εμφυτεύματα. Σε εργαζόμενους και τρόφιμους ιδρυμάτων. Σε όλα τα άτομα πάνω των 65 χρόνων. Επανάληψη μετά 5 χρόνια για όλα τα άτομα υψηλού κινδύνου. Για τα πάνω των 65 χρόνων άτομα επανάληψη μόνον όταν η προηγούμενη δόση έγινε σε ηλικία μικρότερη των 65 χρόνων.
7. Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α. Σε άτομα με χρόνια ηπατοπάθεια και σε λήπτες παραγόντων πήξεως. Σε ομοφυλόφιλους και χρήστες ναρκωτικών. Σε εργαζόμενους σε επικίνδυνους για ηπατίτιδα Α τομείς υγείας. Σε ταξιδιώτες σε ενδημικές περιοχές. Γίνεται σε δύο δόσεις: 0, 6-12 ή 0, 6-18 (αναλόγως του σκευάσματος). Σε συνδυασμένο εμβόλιο (Α+Β) η δοσολογία είναι 0, 1, 6 μήνες.
8. Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β. Άτομα με: τελικό στάδιο νεφρικής ανεπάρκειας (+αιμοδιύλιση), σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, HIV, χρόνια ηπατοπάθεια, λήψη παραγόντων πήξεως. Επίσης: εργαζόμενοι τομέα υγείας, άτομα με πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους, ομοφυλόφιλοι, χρήστες ναρκωτικών, άτομα οικογένειας φορέα, σεξουαλικοί σύντροφοι φορέα, εργαζόμενοι και τρόφιμοι ιδρυμάτων. Για ενήλικες σε αιμοδιύλιση ή σε ανοσοκαταστολή, η 1 δόση είναι 40 µg/mL.
9. Εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδοκόκκου. Ενήλικες με ανατομική ή λειτουργική ασπληνία, και με ανεπάρκεια τελικών συστατικών συμπληρώματος. Επίσης: φοιτητές, μικροβιολόγοι, στρατεύματα, ταξιδιώτες σε ενδημικές περιοχές. Για άτομα με τις προηγούμενες ενδείξεις και ηλικίας μικρότερης των 55 χρόνων προτιμάται το συζευγμένο εμβόλιο, αν και το απλό πολυσακχαριδικό είναι επίσης αποδεκτό. Απαιτείται επανεμβολιασμός μετά 5 χρόνια σε ενήλικες που εμβολιάσθηκαν με το απλό πολυσακχαριδικό και συνεχίζουν να είναι σε υψηλό κίνδυνο για μηνιγγιτιδοκοκκική λοίμωξη.
10. Επιλεγμένες περιπτώσεις όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί το συζευγμένο εμβόλιο κατά του Haemophilus influenzae type b (Hib). Το συζευγμένο εμβόλιο κατά του Hib συνιστάται μέχρι την ηλικία των 6 χρόνων. Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για τη χρήση του εμβολίου σε μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες. Ωστόσο, μελέτες δείχνουν καλή αντιγονικότητα σε ασθενείς με δρεπανοκυτταρική αναιμία, σπληνεκτομή, λευχαιμία, HIV. Χορήγηση του εμβολίου σ΄αυτές τις ομάδες δεν αντενδείκνυται.

MMWR, 2006

Η ΖΩΗ ΚΑΙ Ο ΚΑΦΕΣ

Ένας φίλος μού έστειλε το παρακάτω κείμενο στα αγγλικά. Νομίζω ότι είναι κατάλληλο για την αρχή του χρόνου, και ίσως αποτελέσει και ευκαιρία αλλαγής νοοτροπίας για πολλά πράγματα.

Mια παρέα επιτυχημένων αποφοίτων ενός πανεπιστημίου, επισκέφθηκαν τον καθηγητή τους στο πανεπιστήμιο για να συζητήσουν διάφορα θέματα και την μέχρι τότε πορεία τους. Ο καθηγητής τούς πρόσφερε ένα δοχείο με καφέ και πολλά ποτήρια – πλαστικά, κρυστάλλινα, πορσελάνινα, απλά, φθηνά, κομψά- λέγοντας τους να σερβιριστούν μόνοι τους.
Μετά το σερβίρισμα ο καθηγητής τούς είπε: «αν προσέξατε, πήρατε όλοι τα όμορφα και ακριβά ποτήρια και αφήσατε τα φθηνά. Φαίνεται φυσιολογικό να θέλετε όλοι το καλύτερο για τον εαυτό σας, αλλά αυτό είναι και η πηγή των προβλημάτων σας».
« Το ποτήρι αυτό καθαυτό δεν προσθέτει κάποια ποιότητα στον καφέ. Τις περισσότερες φορές είναι ακριβότερο από τον καφέ και συνήθως κρύβει αυτό που πίνουμε. Εκείνο που όλοι χρειαζόσασταν ήταν ο καφές, όχι το ποτήρι, αλλά όλοι πήρατε τα καλύτερα ποτήρια και στη συνέχεια κοιτάζατε ο ένας το ποτήρι του άλλου».
«Τώρα σκεφθείτε το εξής: Η ζωή είναι ο καφές. Η δουλειά, τα σπίτια, τα αυτοκίνητα, τα αντικείμενα, τα χρήματα και η κοινωνική θέση είναι τα ποτήρια. Αυτά χρησιμεύουν μόνο για να περικλείουν τη ζωή. Ο τύπος του ποτηριού που έχουμε δεν ορίζει ούτε μεταβάλλει την ποιότητα της ζωής που ζούμε. Μερικές φορές συγκεντρωνόμαστε μόνο στο ποτήρι και έτσι αποτυγχάνουμε να απολαύσουμε τον καφέ που μας δώρισε ο Θεός».
Ο Θεός παρασκευάζει και χαρίζει τον καφέ, όχι τα ποτήρια. Απολαύστε τον καφέ.
«Το να είσαι ευτυχής δεν σημαίνει ότι όλα είναι τέλεια. Σημαίνει ότι αποφάσισες να βλέπεις πέρα από τις ελλείψεις και τις μικροατέλειες, πέρα από τα ελαττώματα των άλλων και πέρα από τις αδικίες».
Αν ζείς με ειρήνη, τότε και η ειρήνη θα ζεί μέσα σου.

Είναι, θα προσέθετα, να έχεις καταφέρει να δρασκελίσεις τη γραμμή.

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ