N. LYME: Η ΠΕΡΙΕΡΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΕΜΒΟΛΙΟΥ

Η ν. Lyme  δεν είναι συχνή νόσος και ειδικά στην Ευρώπη. Στις ΗΠΑ είναι συχνότερη. Παλαιότερα υπήρχαν εκεί γύρω στις 15.000 κρούσματα ετησίως. Σήμερα παρατηρούνται 35.000 κρούσματα. Κάποια στιγμή η GSK κυκλοφόρησε ένα εμβόλιο κατά της Borrelia burgdorferi, του αιτίου δηλ. της νόσου, τέλος της δεκαετίας του ΄90.

Το εμβόλιο δεν ήταν ό,τι καλύτερο. Απαιτούσε 3 δόσεις, ήταν ακριβό, αφορούσε μόνο το στέλεχος της Β. Αμερικής, αφορούσε ορισμένες περιοχές των ΗΠΑ όπου ήταν συχνότερη η νόσος, ήταν προαιρετικό, δεν καλυπτόταν από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία και είχε ένδειξη μόνο για ηλικίες άνω των 15 ετών. Ωστόσο, το εμβόλιο ήταν άκρως αποτελεσματικό.  Προστάτευε από τη νόσο έως και το 90% των ατόμων που είχαν λάβει 3 δόσεις. Σύντομα μετά την κυκλοφορία του είχαν δοθεί 1.500.000 δόσεις στις ΗΠΑ.

Τότε όμως είχε αρχίσει η αντιεμβολιαστική κίνηση στη χώρα, η οποία κίνηση συνεχώς μεγάλωνε. Παρά το ότι το εμβόλιο δεν είχε εμφανίσει σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, ανακοινώθηκαν κάποιες λίγες περιπτώσεις αρθρίτιδας,  που αποδόθηκαν σε αυτοάνοση αντίδραση στο εμβόλιο. Άρχισε η δυσπιστία και η αρθρογραφία, το FDA παρακολουθούσε το εμβόλιο χωρίς να βρει κάτι σοβαρό και επικίνδυνο. Σε μια μελέτη αναφέρθηκε ότι υπάρχαν γενετικά προκαθορισμένα άτομα που θα εμφάνιζαν παρενέργειες. Ίσως αυτό ήταν το μόνο σωστό, μια και σήμερα όλο και περισσότερο ισχυροποιείται η άποψη ότι τις ανεπιθύμητες ενέργειες σε ορισμένα εμβόλια τις παρουσιάζουν συγκεκριμένα (γενετικά) άτομα.  

Από κει και πέρα άρχισαν οι αμφισβητήσεις, οι φωνές, οι διαμαρτυρίες και ενώ το 1999 είχαν δοθεί 1.500.000 σχεδόν δόσεις, το 2002 δόθηκαν μόλις 10.000. Ουσιαστικά το κοινό είχε απαρνηθεί το εμβόλιο το οποίο αυτοκαταργήθηκε.

Στη συνέχεια των χρόνων η ν. Lyme αυξήθηκε, ενδιαφέρον για επανακυκλοφορία του εμβολίου ή βελτίωση του από τις εταιρείες δεν υπάρχει. Όλα βλέπετε στηρίζονται και κινούνται με βάση οικονομικά μεγέθη. Στην Ευρώπη γίνεται προσπάθεια παρασκευής ενός πιο «διεθνούς» εμβολίου που θα καλύπτει περισσότερα στελέχη, αλλά το εγχείρημα είναι ακόμη στην πολύ αρχή του και φυσικά θα αργήσει να φανεί το αποτέλεσμα. Η νόσος όμως κυκλοφορεί. Βέβαια δεν είναι π.χ. ιλαρά ώστε να εξαπλωθεί ούτε θανατηφόρος σε υψηλό ποσοστό ώστε να ανησυχεί. 

Απλά από τα παραπάνω είναι φανερό τι μπορεί να επιτύχει το αντιεμβολιαστικό κίνημα και μάλιστα για ένα εμβόλιο που εμφάνιζε ικανοποιητικό ποσοστό αποτελεσματικότητας.

Clin Infect Dis. 2011, 52 Suppl 3:s253

J Public Health  2016, 39:74

Appl Environ Microbiol 2017, 83:e00609-17

Vox, May 2018