ΥΓΕΙΑ - ΔΙΑΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΡΙΖΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

Data and medicine

A revolution in health care is coming

Welcome to Doctor You

Mε ένα εντυπωσιακό άρθρο για την υγεία κυκλοφόρησε σήμερα ο "Economist". Μιλά για πραγματική επανάσταση στον ευαίσθητο χώρο της υγείας που προετοιμάζεται από τρία από τα μεγαλύτερα ονόματα των αμερικανικών επιχειρήσεων, Amazon, Berkshire Hathaway και JPMorgan Chase.  Οι εταιρείες ανακοίνωσαν ένα νέο πρόγραμμα για καλύτερη και φθηνότερη υγιειονομική περίθαλψη για τους υπαλλήλους τους. Με δεδομένο ότι η προσφυγή στα κλασικά ιατρικά μέσα προϋποθέτει μεγάλο κόστος για τον ασθενή, πολλαπλές εξετάσεις, ατέλειωτη αναμονή ορισμένες φορές, το νέο πρόγραμμα μετακυλίει ένα μέρος της ευθύνης στον ίδιο τον ασθενή. Οι ασθενείς σήμερα στερούνται γνώσεων και ελέγχου των δεδομένων τους. Με τη χρήση του διαδικτύου αυτό φαίνεται πως μπορεί να διορθωθεί.

Σήμερα η τεχνολογία επιτρέπει τον έλεγχο ακόμη και πολύπλοκων θεμάτων, όπως ανάλυση αίματος, ανάλυση ίσως γονιδιώματος, έλεγχο των μικροβίων του εντέρου, από τον ίδιο τον ασθενή. Μερικές φορές ακόμη και μέσα από τα έξυπνα τηλέφωνα. Οι γνώσεις αυτές μπορεί να ανταλλαγούν με όποιον εμπιστεύεται ο ασθενής και με όποιον μπορεί να δώσει πληροφορίες και οδηγίες χωρίς να χρειάζεται και προσωπική επίσκεψη. Υπάρχει δηλ. μια ριζική στροφή στην έμφαση και τη γνώση - από τον μέχρι τώρα πάροχο πηγαίνουν στον ασθενή και από τους γιατρούς στα αποθηκευμένα δεδομένα. Αυτή η αλλαγή ήδη συμβαίνει, υποστηρίζουν οι παραπάνω εταιρείες. Όταν λοιπόν μπορεί να γίνει εύκολα ανταλλαγή πληροφοριών τις οποίες συνήθως κρατούν οι γιατροί καλά φυλαγμένες, τότε μπορεί να γίνουν γνωστά κάποια σημεία που θα βοηθήσουν και άλλους αρρώστους.

Με λίγα λόγια οι εταιρείες αυτές λένε «Ο γιατρός θα είσαι εσύ τώρα». Η ροή των πληροφοριών είναι πιθανό να αποφέρει καρπούς με διάφορους τρόπους. Καλύτερη διάγνωση, ταχύτερη αντιμετώπιση, λιγότερες διεισδυτικές δοκιμασίες, καλύτερη διαχείριση σύνθετων νοσημάτων, δημιουργία και ομαδοποίηση δεδομένων. Αν εμπλακεί και η τεχνητή νοημοσύνη, που όπως φαίνεται θα έχει ενεργό συμμετοχή, τότε θα γίνει ακόμη πιο εύκολη η έγκαιρη διάγνωση σοβαρών νοσημάτων όπως οι κακοήθειες. 

Βέβαια όπως συμβαίνει με όλες τις νέες τεχνολογίες,  τις υποσχέσεις συνοδεύουν και παγίδες. Επειδή τα οφέλη από τις νέες τεχνολογίες συχνά οδεύουν προς τους πλούσιους, η προσπάθεια των εταιρειών αυτών (και ίσως αργότερα του κάθε κράτους) θα είναι μια επένδυση αποτελεσματική από πλευράς κόστους για την προληπτική περίθαλψη των υπαλλήλων τους και αργότερα όλου του πληθυσμού. 

Μερικοί μιλούν ότι η διοχέτευση στοιχείων περικλείει κινδύνους. Όμως οι ενδείξεις δείχνουν ότι τα οφέλη είναι μεγαλύτερα. Πολλές χώρες ήδη σκέπτονται να ανοίξουν τα ιατρικά δεδομένα των πολιτών τους. Η Σουηδία όμως έχει προχωρήσει αρκετά. Το 2020 θα είναι δυνατή η ηλεκτρονική πρόσβαση όλων των πολιτών στους ιατρικούς φακέλους τους. Μελέτες δείχνουν ότι ασθενείς με καλύτερη γνώση της νόσου τους έχουν πιο επιτυχημένο θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Ίδωμεν.

Η ιατρική αλλάζει. Ο κόσμος όλος αλλάζει. Απίστευτα γρήγορα. Και θυμάμαι τώρα πως παλαιότερα κανείς γιατρός δεν ήθελε να δώσει στοιχεία σε άλλον. Καμιά δυνατότητα εθνικής ανταλλαγής πληροφοριών για συγκεκριμένα νοσήματα. Στο ίδιο νοσοκομείο δυο καρδιολογικές κλινικές της ίδιας ειδικότητας, δυο γαστρεντερολογικές, δυο… Κρυμμένα όλα. Εργασίες οι μεν, εργασίες οι δε. Δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι θα ένωναν τα δεδομένα τους για καλύτερη ανάλυση. Γιατί; Μα γιατί γινόταν σφαγή για το ποιος θα έκανε τη  μελέτη και ποιος θα είχε περισσότερες εργασίες στο βιογραφικό του. Κανείς δεν νοιαζόταν αν τα συμπεράσματα θα ήταν υπέρ ή όχι του αρρώστου. Το δικό τους CV μόνο. Μήπως όμως έτσι δεν γίνεται ακόμη στα ελληνικά νοσοκομεία; Το σύστημα αξιολόγησης παραμένει απελπιστικά εργασιοκεντρικό. Και για να ακριβολογούμε ποσοτικό και ουδέποτε ποιοτικό. Ας ελπίσουμε ότι κάποια στιγμή θα αλλάξουν όλα! 

Η γνώση είναι δύναμη. Και η γνώση δεν μπορεί πλέον να παραμείνει κρυφή σήμερα, υπάρχοντος του διαδικτύου.