ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΤΟΚΕΤΟ

Προ αρκετών ετών, μελέτη εγκύων έδειξε ότι η χορήγηση ερυθρομυκίνης ή αμοξυκιλλίνης – κλαβουλανικού όταν υπήρχε κίνδυνος πρόωρου τοκετού, καθυστερούσε τον τοκετό και βελτίωνε την έκβαση των βρεφών. Μακρόχρονη παρακολούθηση όμως των γυναικών και των παιδιών έδειξε ότι σε 4148 έγκυες που έλαβαν αντιβίωση αφού είχαν ραγεί οι μεβράνες, δεν διαπιστώθηκε κάποια επίπτωση (ευεργετική ή όχι) στα παιδιά τους μακροπρόθεσμα. Αντίθετα, σε 4221 γυναίκες που έλαβαν αντιβίωση χωρίς να έχουν ρήξη μεμβρανών διαπιστώθηκαν τα εξής: το 3.3% των παιδιών που οι μητέρες τους είχαν λάβει ερυθρομυκίνη και το 3.2% των παιδιών που οι μητέρες τους είχαν λάβει αμοξυκιλλίνη-κλαβουλανικό, παρουσίασαν εγκεφαλική παράλυση. Τα αντίστοιχα ποσοστά σε ομάδα placebo ήταν 1.7% και 1.9% αντίστοιχα.
Το γιατί η εγκεφαλική παράλυση παρατηρήθηκε μόνο στα παιδιά εγκύων με άθικτες τις μεμβράνες δεν μπορεί να εξηγηθεί από τους ερευνητές. Το μήνυμα κατ΄αυτούς είναι ότι τα αντιμικροβιακά δεν είναι άμοιρα κινδύνων, παρά την επικρατούσα κοινή αντίληψη περί γενικής ωφελιμότητας των αντιβιοτικών. Και φυσικά τα αντιβιοτικά πρέπει να χορηγούνται ΠΑΝΤΑ με μεγάλη φειδώ και με αυστηρά κριτήρια.

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ Ή ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΣΤΟ ΓΑΛΑ ΑΓΕΛΑΔΑΣ;

Παιδιά με διάρροια, και ειδικά όταν επιμένει, αποστέλλονται στο νοσοκομείο ως γαστρεντερίτιδα. Ορθά, διότι τις περισσότερες φορές έτσι είναι. Επειδή όμως μερικές φορές η διάρροια (και δη η επίμονη ), μπορεί να οφείλεται σε αλλεργία στο γάλα αγελάδας υπενθυμίζουμε μερικά βασικά στοιχεία.

Οξεία γαστρεντερίτιδα:

• Διαρκεί 7-8 ημέρες κατά μέσον όρο
• Μπορεί όμως να διαρκέσει έως 20 ημέρες σε κάποιο ποσοστό ασθενών εφόσον πρόκειται για σαλμονέλλα
• Συνήθως συνοδεύεται από πυρετό και εμέτους
• Συχνά υπάρχει ένας βαθμός αφυδάτωσης
• Συνήθως δεν προκαλεί στασιμότητα βάρους
• Μπορεί να έχει θετικούς δείκτες φλεγμονής

Αλλεργία στο γάλα αγελάδας:

• Έχει ποικίλη συμπτωματολογία και εκτός της διάρροιας μπορεί ο ασθενής να παρουσιάζει κλάμα έντονο, κολικούς, έκζεμα, και πολλές φορές δυσκοιλιότητα
• Συχνή είναι η στασιμότητα βάρους
• Συχνές είναι οι αιμορραγικές κενώσεις, χωρίς δείκτες φλεγμονής
• Στο 51% των παιδιών η συμπτωματολογία εκδηλώνεται πριν τον 3ο μήνα της ζωής
• Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση μεταξύ αλλεργίας στο γάλα αγελάδας και ανεπάρκειας λακτάσης. Η δεύτερη είναι σπανιότατη.
• Σημαντικότατο στοιχείο διάγνωσης είναι η λήψη καλού, ακριβούς και λεπτομερούς οικογενειακού ιστορικού

Σημείωση

Κάθε βρέφος του οποίου η διάρροια ξεφεύγει από τα πλαίσια μιας "φυσιολογικής" οξείας γαστρεντερίτιδας, θα πρέπει να ελέγχεται περαιτέρω.

ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΩΝ ΧΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

Τα καθαρά χέρια είναι το Α και το Ω της πρόληψης των λοιμώξεων και ειδικά των νοσοκομειακών. Ωστόσο, η συμμόρφωση των γιατρών και του λοιπού προσωπικού υγείας είναι μικρή στα περισσότερα νοσοκομεία. Και εκεί, όμως, που επιτυγχάνονται υψηλότερα ποσοστά καθαριότητας των χεριών, ενίοτε δεν επιτυγχάνονται τα επιθυμητά αποτελέσματα. Σε έρευνα στη Μ. Βρεττανία (BMC Infectious Dis 2008;8:114) βρέθηκε ότι με ποσοστό συμμόρφωσης στην υγιεινή των χεριών γύρω στο 40%, οι λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο δεν εμφάνιζαν μείωση. Ίσως το αντίθετο. Και αναρωτιέται κανείς τι συμβαίνει με το συγκεκριμένο μικρόβιο.
Ανεξαρτήτως όμως αυτού είναι γενική παραδοχή ότι η αυστηρή υγιεινή των χεριών πρέπει να τηρείται με θρησκευτική ευλάβεια.

ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Σε πνευμονίες των παιδιών, ειδικά αν είναι σοβαρές, πολλοί συνιστούν φυσιοθεραπεία θώρακα-πνεύμονα σε συνδυασμό με την αντιβίωση, πιστεύοντας ότι αυτό θα βοηθήσει στην ταχύτερη ανάρρωση. Σε συγκριτική μελέτη, όμως, παιδιών (1 μην. έως 12 χρόνων) με οξεία πνευμονία (Thorax 2008 Sept;63(9):791), βρέθηκε ότι δεν υπήρχε διαφορά στον χρόνο κλινικής βελτίωσης και στη διάρκεια νοσηλείας, μεταξύ της ομάδας με αντιβίωση και φυσιοθεραπεία και της ομάδας με αντιβίωση μόνον. Η διάρκεια συμπτωμάτων από το αναπνευστικό ήταν μεγαλύτερη στα παιδιά που έκαναν φυσιοθεραπεία.

ΑΛΗΘΕΙΕΣ

"Κατέχουμε τις αρετές επειδή τις έχουμε ήδη ασκήσει, όπως συμβαίνει και με τις τέχνες. Γιατί τα πράγματα που πρέπει να τα μάθεις για να τα κάνεις, τα μαθαίνεις κάνοντας τα. Γίνεσαι οικοδόμος χτίζοντας σπίτια και κιθαριστής παίζοντας κιθάρα. Με τον ίδιο τρόπο γινόμαστε δίκαιοι κάνοντας δίκαια πράγματα και σώφρονες κάνοντας σώφρονες πράξεις και γενναίοι κάνοντας γενναίες πράξεις".

Αριστοτέλης

ΑΝΕΜΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΑΛΙ

Επανέρχομαι στο θέμα, με την ευκαιρία ενός άρθρου στο Pediatr Infect Dis J 2008, 27:757, όπου αναφέρονται δύο περιστατικά με έντονη τοπική αντίδραση στη δεύτερη δόση ανεμευλογιάς. Η δόση αυτή είχε δοθεί πολλά χρόνια μετά την πρώτη. Το άρθρο έχει επίσης αναφορές που υποστηρίζουν την άποψη μου ότι η δεύτερη δόση καλό είναι να γίνεται όσο πιο κοντά στην πρώτη (πιστεύω 6-12 μήνες μεσοδιάστημα).
Αναλυτικά εξηγώ το θέμα στο Τεύχος 22 του εντύπου "Λοίμωξη" που θα κυκλοφορήσει εντός των ημερών.

HPV ΕΜΒΟΛΙΟ - ΝΕΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

To FDA με πρόσφατη ανακοίνωση (Σεπτέμβριος 12, 2008), επεξέτεινε τις ενδείξεις του τετραδύναμου κατά του HPV εμβολίου, στις οποίες πλέον περιλαμβάνονται εκτός του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και ο καρκίνος του κόλπου καθώς και ο καρκίνος του αιδοίου. Όχι τόσο συνήθεις βέβαια καρκίνοι οι δύο τελευταίοι, αλλά υπαρκτοί.

Συγχρόνως το FDA έλαβε απόφαση να αναγράφονται στο φύλο οδηγιών πληροφορίες για τους θανάτους, τους σπασμούς, τις αυτοάνοσες διαταραχές και τις παραλύσεις που παρατηρούνται σε λήπτες του εμβολίου. Φυσικά δεν αναφέρεται συσχέτιση όλων αυτών με το εμβόλιο. Απλώς καταγράφονται οι παρατηρήσεις.

Εκείνο που οφείλεται να τονισθεί είναι ότι το εμβόλιο δεν θα πρέπει να προκαλεί αίσθημα ασφάλειας για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα γενικώς. Το εμβόλιο προφυλάσσει από συγκεκριμένα στελέχη του HPV και μόνον, και προφυλάσσει καλύτερα άτομα τα οποία δεν ήρθαν σε επαφή με τον ιό.

Το τεστ Παπανικολάου συνεχίζει να αποτελεί σημαντικότατο μέτρο προφύλαξης και δεν θα πρέπει να αμελείται με κανέναν τρόπο.

Ο ΜΠΑΛΑΝΤΕΡ

"Υπάρχουν φορές που έχεις ανάγκη να κάνεις ένα καινούργιο ξεκίνημα…
Που νομίζεις ότι τα λάθη σου σε κυνηγούν ανελέητα…
Που προσπαθείς να γλιτώσεις από τις αδυναμίες και τη μοναξιά σου…
ΤΟΤΕ…
Αποφασίζεις να ορίσεις καινούργιους νόμους στη ζωή σου...."

Από το βιβλίο

ΜΕ ΜΠΑΛΑΝΤΕΡ ΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ

Π. ΤΡΑΥΛΟΥ

Πολύ ωραίο βιβλίο.

ΕΜΒΟΛΙΟ ΑΝΕΜΕΥΛΟΓΙΑΣ - ΔΕΥΤΕΡΗ ΔΟΣΗ - ΠΟΤΕ;;

Παρά την από ετών εισαγωγή εμβολίου ανεμευλογιάς τα κρούσματα συνεχίζονται (το έχουμε ξανατονίσει). Παρατηρείται επίσης η γνωστή ως breakthrough ανεμευλογιά (νόσηση σε άτομα εμβολιασθέντα). Η νόσηση αυτή εμφανίζεται τόσο συχνότερα όσο απομακρυνόμαστε από την αρχική δόση εμβολίου. Το εμβόλιο ως γνωστόν γίνεται σε δύο δόσεις. Τείνει να συσχετισθεί η δεύτερη αυτή δόση με τη δεύτερη δόση του MMR και να γίνεται στην ηλικία των 4-6 χρόνων. Αυτό έχει μια λογική διότι η εξασθένηση της ανοσίας από το εμβόλιο και η μετατόπιση της ανεμευλογιάς προς μεγαλύτερες ηλικίες αποτελούν μια πρόκληση για επανάληψη του εμβολίου κατά την είσοδο στο σχολείο. Ωστόσο, στην παρούσα φάση και ώσπου να γενικευθεί πλήρως ο εμβολιασμός κατά της ανεμευλογιάς, πιστεύουμε ότι καλύτερο είναι η δεύτερη δόση να γίνεται το συντοιμότερο δυνατόν. Γύρω στον 1 χρόνο μετά την πρώτη. Ίσως και στο εξάμηνο.

Μάλιστα πρόσφατες μελέτες για τη νόσηση μετά την πρώτη δόση δίνουν ενδιαφέροντα στοιχεία:

Παιδιά που εμβολιάσθηκαν με το εμβόλιο της ανεμευλογιάς πριν 5 και πλέον χρόνια έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να νοσήσουν από μέτρια έως σοβαρή ανεμευλογιά σε σχέση με παιδιά που είναι πρόσφατα εμβολιασμένα. Επίσης παιδιά που εμβολιάστηκαν σε ηλικία 6 και πλέον ετών είχαν βαρύτερη λοίμωξη από ότι παιδιά που εμβολιάσθηκαν γύρω στον 2ο χρόνο της ζωής. Αυτό δείχνει μια εξασθένηση της ανοσίας με συνέπεια αυξημένη ευαισθησία στη νόσο σε μεγαλύτερη ηλικία, όπου ο κίνδυνος για επιπλοκές είναι και αυτός μεγαλύτερος.
Η μετά εμβολιασμό ανεμευλογιά αύξανε σε συχνότητα ανάλογα με τον χρόνο που υπήρχε από τον αρχικό εμβολιασμό. Από 1.6 περιπτώσεις / 1,000 άτομα – χρόνια τον πρώτο χρόνο από τον εμβολιασμό σε 9 περιπτώσεις / 1.000 άτομα-χρόνια τον πέμπτο χρόνο μετά τον εμβολιασμό. Το ποσοστό συνέχιζε να αυξάνει έως 20.4 περιπτώσεις / 1,000 – χρόνια στον 8ο χρόνο μετά τον εμβολιασμό και σε 58 περιπτώσεις τον 9ο χρόνο.
Τονίζεται ότι η μείωση της συχνότητας της ανεμευλογιάς αυξάνει τον κίνδυνο για τα ανεμβολίαστα παιδιά και τους εφήβους, ενώ η ανεπαρκής απάντηση στο εμβόλιο μπορεί να οδηγεί σε εξασθένηση της από το εμβόλιο ανοσίας (N Engl J Med 2007, 356:1121-1129).

ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ - ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΚΑΚΗ ΧΡΗΣΗ

Για την κακή χρήση των αντιβιοτικών έχουμε γράψει και παλαιότερα. Για την κακή αυτή χρήση, τις περισσότερες φορές ευθυνόμαστε εμείς οι γιατροί. Ωστόσο, και οι ασθενείς πολλές φορές είναι συνυπεύθυνοι σ΄ αυτό. Ειδικά όταν πρόκειται για μικρούς ασθενείς, οι γονείς παίζουν σημαντικό ρόλο (ενώ δεν θα έπρεπε) στο να χορηγήσει ή όχι ο γιατρός αντιβιοτικά και στον τρόπο που θα τα λάβει ο ασθενής.

Τονίζετε λοιπόν στους ασθενείς και τους συγγενείς τους συνεχώς τα εξής:

1. Η χρήση όλων των αντιβιοτικών είναι στο 50% των περιπτώσεων μη κατάλληλη
2. Τα αντιβιοτικά δεν θεραπεύουν τις ιογενείς λοιμώξεις, πχ κοινό κρυολόγημα, γρίπη ή βρογχίτιδα
3. Τα αντιβιοτικά δεν σκοτώνουν τους ιούς
4. Ο οργανισμός είναι αυτός που μάχεται τους ιούς
5. Μην χρησιμοποιείτε ποτέ αντιβιοτικά που έχουν περισέψει από άλλη φορά (είτε αυτά είναι δικά σας είτε άλλων)
6. Η λήψη αντιβιοτικών που δεν έχουν συνταγογραφηθεί για σας, περιέχει τον κίνδυνο νόσησης από μικρόβια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά
7. Συζητείστε με τον γιατρό σας πως θα λάβετε το κατάλληλο αντιβιοτικό για το κατάλληλο μικρόβιο
8. Συζητείστε με τον φαρμακοποιό και τον γιατρό πως θα χρησιμοποιήσετε σωστά το αντιβιοτικό που σας έδωσαν
9. Εφαρμόστε πλήρως τη συνταγή του γιατρού
10. Καταναλώστε όλη την ποσότητα του αντιβιοτικού που σας έδωσε ο γιατρός, ακόμη και αν αισθάνεστε καλύτερα πριν αυτό τελειώσει