ΕΜΒΟΛΙΑ ΓΙΑ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ

Παιδί 7.5 μηνών, στάλθηκε αυτές τις μέρες στην Κλινική μας για διαρροϊκό σύνδρομο. Η κατάσταση ήταν βαριά και η όψη του παιδιού θύμιζε σηπτική εικόνα και μηνιγγίτιδα. Ο έλεγχος έδειξε πνευμονιοκοκκική μηνιγγίτιδα. Πως θα εξελιχθεί; Θα δούμε εντός των προσεχών ημερών.

Το παιδί ήταν ανεμβολίαστο και για μηνιγγιτιδόκοκκο και για πνευμονιόκοκκο!

Για πολλοστή φορά θα τονίσουμε. ΜΗΝ ΑΝΑΒΑΛΛΕΤΕ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΓΙΑ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ. Υπάρχει τρόπος να ενσωματωθούν στο πρόγραμμα εμβολιασμού. Υπάρχει χώρος για όλα τα εμβόλια, με κατάλληλο σχεδιασμό.

Είναι δυνατόν να μην ενσωματώνουμε βασικά εμβόλια για βαρύτατα νοσήματα και να συζητάμε για ενσωμάτωση εμβολίων κατά της διάρροιας στην ηλικία των πρώτων τριών μηνών (διότι σε μεγαλύτερη ηλικία δεν γίνονται);

ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ ΚΑΙ MANTOUX

Η φυματίωση είναι νόσημα που όχι μόνο συνεχίζει να υπάρχει αλλά που η συχνότητα της αυξάνει συνεχώς. Ο κίνδυνος για τα παιδιά που έρχονται σε επαφή με ενήλικες πάσχοντες είναι μεγάλος. Πολλές φορές όμως η διάγνωση τυχόν φυματίωσης στα παιδιά δυσχεραίνεται διότι η μόνη δοκιμασία που έχουμε σήμερα σε κοινή χρήση για διάγνωση, η φυματινοαντίδραση Mantoux, δίνει είτε ψευδώς θετικά είτε ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα πολλές φορές. Γίνονται προσπάθειες για βελτίωση των τεχνικών διάγνωσης. Μία από τις μεθόδους που δοκιμάζονται είναι το QFT-IT test.(QuantiFERON TB Gold in Tube / Cellestis International, Carnegie, Victoria, Australia). Αν και όχι ιδιαίτερα εύχρηστο, δίνει καλύτερα αποτελέσματα από την κλασική Mantoux (Emerg Infect Dis 2006, 12:1389-1397).

H ουσία είναι ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τη φυματίωση. Μantoux μία φορά το χρόνο είναι καλός έλεγχος. Αν δεν είναι εφικτός, ο έλεγχος που οπωσδήποτε πρέπει να γίνεται είναι σε τρεις ηλικιακές περιόδους: 15 μηνών, κατά την είσοδο στο δημοτικό και κατά την έξοδο από το δημοτικό.

ΕΠΟΧΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ

Αποτελεί πρόβλημα που ταλανίζει πολύ κόσμο και μπορεί να οδηγήσει και σε άσθμα. Η θεραπεία της είναι δύσκολη. Κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα φάρμακα με άλλοτε άλλη επιυχία.

Πρόσφατα εγκρίθηκε στον Καναδά η χρήση της montelukast sodium για τη θεραπεία της αλλεργικής-εποχικής ρινίτιδας σε άτομα μεγαλύτερα των 15 χρόνων. Το φάρμακο χρησιμοποιήθηκε αρχικά για άσθμα, αλλά φαίνεται ότι έχει πολλές ιδιότητες. Μελέτες που έγιναν έδειξαν ότι η λήψη άπαξ ημερησίως 10 mg montelukast sodium οδηγεί σε σαφή βελτίωση της κλινικής συμπτωματολογίας. Το φάρμακο ήταν καλά ανεκτό.

Να σημειωθεί ότι προηγουμένως το φάρμακο είχε εγκριθεί από το FDΑ των ΗΠΑ για αλλεργική ρινίτιδα και βρογχιολίτιδα σε παιδιά 6 μηνών έως 5 χρόνων , σε μορφή κοκκίων (4 mg η δόση).

HHV-8

Ο Human herpesvirus 8 (HHV-8), που προκαλεί κατ΄εξοχήν σάρκωμα Kaposi, μπορεί να μεταδοθεί και με τις μεταγγίσεις αίματος. Οι επιπτώσεις αυτού του τρόπου μετάδοσης δεν είναι ακόμη γνωστές.
Τονίζουμε πόσο σκεπτικοί και συντηρητικοί πρέπει να είναι οι γιατροί στη λήψη απόφασης για μετάγγιση αίματος.

ΡΙΝΟΪΟΙ

Οι ρινοϊοί μπορεί να παραμένουν στις επιφάνειες επίπλων, αντικειμένων κλπ, για 24 ώρες και ίσως λίγο περισσότερο. Στο διάστημα αυτό είναι δυνατόν να μεταδίδονται σε άλλα άτομα κυρίως μέσω των χεριών. Αυτό διαπιστώθηκε σε σχετική έρευνα δωματίων ξενοδοχείων. Τα περισσότερο επιβαρυμένα σημεία ήσαν τα πόμολα, τα τηλεκοντρολ, οι διακόπτες και οι τηλεφωνικές συσκευές.

Για πολλοστή φορά επιβεβαιώνεται ότι η καθαριότητα των χεριών προφυλάσσει από λοιμώξεις.

ΤΟΡΟΝΤΟ, ΚΑΝΑΔΑΣ

Όποιος μιλήσει για ακρίβεια στη χώρα μας θα πρέπει να πάει μια βόλτα από την μεγαλούπολη αυτή του Καναδά. Εκεί θα δει τι σημαίνει cent.
Όποιος μιλήσει ξανά για ομίχλη στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, θα πρέπει να ταξιδέψει για Μόναχο (καινούργιο και μοντέρνο αεροδρόμιο), για να καταλάβει τι σημαίνει να προσγειώνεσαι αντί Μονάχου στη Στουτγάρδη (λόγω ομίχλης) και αφού επιστρέψεις να έχεις χάσει την επόμενη πτήση σου!!
Για δύο πράγματα αξίζει να ταλαιπωρηθεί κανείς για να πάει στο Τορόντο.
Πρώτον, για να δεί τον πύργο της πόλης. Όχι γιατί είναι το υψηλότερο κτίριο του κόσμου. Αλλά για να πατήσει στο γυάλινο πάτωμα. Το αίσθημα που νοιώθεις βλέποντας κάτω σου το κενό, μάλλον δεν μπορεί να περιγραφεί. Ανατριχίλα;
Δεύτερον, για να επισκεφθεί τους καταρράκτες του Νιαγάρα. Εκπληκτικό θέαμα. Ειδικά το νερό που πετάγεται στον ουρανό (ίσως πάνω από 100 μέτρα) και ξαναπέφτει κάτω δημιουργώντας μιαν ατέλειωτη βροχή που πάει όπου και ο άνεμος. Το πολύ ωραίο όμως είναι όταν πας με το καραβάκι (τυλιγμένος σε μουσαμαδιές) μέσα στον καταρράκτη και την «ομίχλη» που δημιουργείται από τα νερά, την υγρασία, τα δεκάδες πουλιά που πετούν. Ο άνεμος φυσά, το καράβι κλυδωνίζεται, τα νερά είναι ορμητικά, η βροχή συνεχής… Είναι το δεύτερο αίσθημα, που μάλλον πρέπει να το νοιώσεις επί τόπου για να το αντιληφθείς.

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΑΠΟ ΡΟΤΑ-ΙΟ

Η βαρύτητα μιας γαστρεντερίτιδας εξαρτάται από την ηλικία, όπως και οι περισσότερες λοιμώξεις φυσικά. Οι Albano F και συν από τη Νάπολη της Ιταλίας (Eur J Pediatr August 29, 2006) μελέτησαν παιδιά με οξεία γαστρεντερίτιδα ανά ομάδες ηλικίας και ανά αίτιο. Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά με γαστρεντερίτιδα από Ρότα – ιό είχαν βαρύτερη κλινική εικόνα από αυτά χωρίς Ρότα-ιό (όσον αφορά τη διάρκεια διάρροιας και νοσηλείας, τον αριθμό εμέτων, τον βαθμό αφυδάτωσης). Υποστηρίζουν λοιπόν ότι η βαρύτητα είναι αιτιοεξαρτώμενη και όχι χρονοεξαρτώμενη.

Και λοιπόν;; Το λοιπόν είναι ότι συνιστούν το αντίστοιχο εμβόλιο.

Ίσως αυτή ήταν και η ουσία της εργασίας. Τα τελευταία χρόνια βομβαρδιζόμαστε από ανάλογες εργασίες, που προσπαθούν να πείσουν για τη βαρύτητα της νόσου στον αναπτυγμένο κόσμο. Μα η νόσος είναι βαριά στον υπό ανάπτυξη κόσμο.

Τι γίνεται με το εμβόλιο; Θα επανέλθουμε αργότερα, αφού κυκλοφορήσει, και θα πούμε την άποψη μας, έγκαιρα.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΛΟΙΜΩΔΟΥΣ ΜΟΝΟΠΥΡΗΝΩΣΗΣ

Υποκλινική – ελάχιστη συμπτωματολογία με ρινόρροια, διάρροια ή/και πυρετό
Κλασική λοιμώδης μονοπυρήνωση – πυρετός, κακουχία, λεμφαδενοπάθεια, εξιδρωματική φαρυγγίτιδα, σπληνομεγαλία. Η τριάδα «πυρετός-αδενοπάθεια-κυνάγχη» παρατηρείται σε >80% των ασθενών.
Απόφραξη αεροφόρων οδών – δευτεροπαθής σε υπερπλασία του λεμφικού ιστού.
Εξάνθημα – ιλαροειδές μετά αμπικιλλίνη ή αμοξυκιλλίνη. Επίσης κνησμώδες, αιμορραγικό, φλυκταινώδες ή οστρακιώδες.
Χρόνιο σύνδρομο κόπωσης – μπορεί να οφείλεται και σε άλλα αίτια.
Αφυδάτωση
Αιματολογικές εκδηλώσεις – απλαστική αναιμία, αιμολυτική αναιμία, αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο.
Φλεγμονώδεις καταστάσεις - ηπατίτιδα, εξελκώσεις γεννητικών οράνων, μεσεντέρια αδενίτιδα, μυοκαρδίτιδα, ορχίτιδα, παγκρεατίτιδα
Λοίμωξη ΚΝΣ – άσηπτη μηνιγγίτιδα, παράλυση Βell, σύνδρομο Guillian-Barre, μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, περιφερική ή οπτική νευρίτιδα.
Ογκολογικές καταστάσεις – λέμφωμα Βurkitt, ν. Ηodgkin, ρινοφαρυγγίωμα,
Ψυχιατρική συμπτωματολογία – σύνδρομο "Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων".
Ρήξη σπληνός – σε 1/1000 ασθενείς. Στο 50% αυτόματη ρήξη
Στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα – στο 5-25% των ασθενών

ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Η αβάσταχτη μοναξιά της λίμνης

ΑΙΜΑΤΟΥΡΙΑ

Κορίτσι 14 χρόνων με μακροσκοπική αιματουρία χωρίς άλλα συνοδά συμπτώματα. Τελευταία έμμηνος ρύση προ 15ημέρου. Δεν αναφέρεται λήψη φαρμάκων. Έναρξη αθλήματος την προηγούμενη εβδομάδα με έντονη άσκηση. Ατομικό αναμνηστικό αρνητικό (και για αιμοσφαιρινοπάθειες). Οικογενειακό ιστορικό θετικό για αρθρίτιδα και ετεροζυγωτία δρεπανοκυτταρικής αναιμίας. Κατά συστήματα εξέταση αρνητική. ΑΠ 112/74, ΒΣ, ΜΣ 25-50 ΕΘ. Όχι οιδήματα. Τραχηλικοί και βουβωνικοί λεμφαδένες ελαφρώς ψηλαφητοί. Από τον εργαστηριακό έλεγχο (γεν. αίματος, ηλεκτρολύτες, λευκώματα, ουρία, κρεατινίνη, ASTO) όλα φυσιολογικά. Γενική ούρων: 1.20 ΕΒ, 6.5 pH, 4+ αίμα, +1 λεύκωμα. Ακαταμέτρητα ερυθρά. Καλλιέρηγεια ούρων αρνητική. Διάγνωση των ιατρείων του νοσοκομείου: μακροσκοπική αιματουρία αγνώστου αιτιολογίας, πιθανόν μεταλοιμώδης και με αφορμή την έντονη άσκηση. Δόθηκαν οδηγίες για παρακολούθηση και σε υποτροπή περαιτέρω εργαστηριακός έλεγχος και με υπερηχοτομογράφημα.

Η αιματουρία είναι είτε μακροσκοπική είτε μικροσκοπική (> 5 ερυθρά κοπ). Συχνό σημείο σε υγιή παιδιά αλλά και σε αυτά με υποκείμενη νεφροπάθεια. Συχνότητα ~1-2% των παιδιών σχολικής ηλικίας.

Συνήθης εργαστηριακός έλεγχος σε τέτοιες περιπτώσεις:
Γενική ούρων
Καλλιέργεια ούρων - λοίμωξη
Ουρία, κρεατινίνη – νεφρική λειτουργία
Ηλεκτρολύτες – υπερκαλιαιμία, οξέωση, κλπ
Πλήρης αιματολογικός έλεγχος – αιμοσφαιρινοπάθειες, θρομβοπάθειες, χρόνια νοσήμτα, όγκοι, αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο, κλπ
Λευκώματα ορού – νεφρωσικό σύνδρομο
C3 και C4 – μεταλοιμώδης σπειραματονεφρίτιδα
ASΤΟ – μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα
Υπέρηχο ή CT νεφρών – ανατομικές ανωμαλίες
Αντιπυρηνικά αντισώματα – ανοσολογικές παθήσεις

Η διαφορική διάγνωση της αιματουρίας μπορεί να στηριχθεί στα εξής ακρωνύμια:

Λ - Λίθοι

Α – Αιματολογικές διαταραχές
θρομβοπάθεια
ετεροζυγωτία δρεπανοκυτταρικής αναιμίας

ΛΙΙΑ – Λοίμωξη, Ιατρογενής, Ιδιοπαθής, Ανοσολογική
κακοήθης οικογενής, ιδιοπαθής
αιμορραγική κυστίτιδα (συνήθως ιογενής)
κολλαγόνωση
επιδιδυμίτιδα
άσκηση
φάρμακα
ουρολοίμωξη
αγγειίτιδα

Ν – Νεφρικές ανωμαλίες
ανατομικές
σύνδρομο Αlport
νεφρίτιδα

ΟΤ – Όγκοι, Τραύμα
υπερασβεστιουρία
ξένο σώμα
ερεθισμός περιναίου
τραύμα
όγκος