ΚΟΚΚΥΤΗΣ – ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ
Από την περιοδική έκδοση ΛΟΙΜΩΞΗ / Ι. ΚΑΒΑΛΙΩΤΗΣ / Νο 69 / ΜΑΪΟΣ
2024
Ο
κοκκύτης δεν έλειψε ποτέ από κοντά μας. Παρατηρήθηκε μια ύφεση λόγω των μαζικών
εμβολιασμών, αλλά κρούσματα πάντα υπήρχαν. Τα ακυτταρικά εμβόλια δεν έφεραν τα
ποθούμενα αποτελέσματα. Η προκαλούμενη ανοσία υποχωρούσε προϊόντως του χρόνου.
Επιπλέον, παρατηρήθηκε και κάποιας μορφής αντοχή του παθογόνου προς τα τρέχοντα
εμβόλια.
Τελευταία
είναι πιο έκδηλη η παρουσία της νόσου, εντός του γενικού πλαισίου
επανεμφάνισης παλαιών λοιμώξεων. Αυτό προκαλεί κάποια αναταραχή στον κόσμο,
που προτού συνέλθει από την πανδημία, ήρθε αντιμέτωπος με άλλες λοιμώξεις.
Βέβαια ο κοκκύτης δεν είναι σήμερα η νόσος που ήταν πριν δεκαετίες πολλές.
Τότε, νόσηση σε βρέφη κάτω των έξη μηνών και ειδικά κάτω των 3 μηνών ήταν
υψηλού κινδύνου και θεωρείτο θανατηφόρα. Δεν παύει βέβαια και τώρα να είναι
σοβαρή λοίμωξη στα παιδιά. Όμως σήμερα έχει μετακινηθεί και προς μεγαλύτερες
ηλικίες, κάτι επίσης ανησυχητικό.
Πως
μπορεί να διακοπεί η εξάπλωση της νόσου; Το να εξαλειφθεί η Bordetella
pertussis το αίτιο του κοκκύτη, φαντάζει λίγο δύσκολο. Μπορεί όμως
να περιορισθεί σημαντικά η συχνότητα του παθογόνου. Και αυτό θα γίνει με
συνδυασμό δύο μέτρων, τη φυσική προστασία και τον εμβολιασμό, σωστό και
συστηματικό.
Φυσική
προστασία - προφύλαξη
·
αποφυγή στενής επαφής με πάσχοντες και γενικά με άτομα που βήχουν
·
καλό και συχνό πλύσιμο χεριών
·
όποιος νοσεί (από οποιαδήποτε λοίμωξη) παραμένει σπίτι
·
κάλυψη του στόματος κατά τον βήχα ή το πτάρνισμα
·
αποφυγή χώρων με συνωστισμό
·
επί παρουσίας βήχα ύποπτου, άμεση επίσκεψη σε γιατρό
Eμβολιασμός
·
αναγκαίο εμβόλιο
·
από τη βρεφική ηλικία: 2, 4, 6 μηνών, 18 μηνών, 4-6 χρόνων, μετά
τα 11 χρόνια μία δόση dTap και στη συνέχεια μία δόση dT ή dTap ανά 10ετία
·
μία δόση dTap σε κάθε έγκυο, σε κάθε της εγκυμοσύνη
Προφύλαξη
μετά έκθεση
·
γίνεται σε ομάδες υψηλού κινδύνου δηλ.
- έγκυες τρίτου τριμήνου
- βρέφη κάτω των 4 μηνών κυρίως
- άτομα με υποκείμενα νοσήματα που μπορεί να
επηρεαστούν από τον κοκκύτη
- ανοσοκατασταλμένοι
·
πρέπει να αρχίσει εντός 21 ημερών από την επαφή
·
χορηγείται αζιθρομυκίνη, ή κλαριθρομυκίνη ή ερυθρομυκίνη
·
όχι κοτριμοξαζόλη
Θεραπεία
κοκκύτη
·
είναι ουσιαστική
·
οφείλει να είναι έγκαιρη
·
εμπειρική, ακόμη και πριν γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα του
εργαστηρίου
- σε βρέφη κάτω του έτους με υπόνοια κοκκύτη
- σε άτομα άνω του έτους και εντός 3 εβδομάδων
από την έναρξη βήχα
- σε άτομα υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση
- σε
έγκυες εντός 6 εβδομάδων από την έναρξη βήχα
Σημείωση:
1. Η χημειοπροφύλαξη για κοκκύτη δεν έχει
πάντα τα ίδια αποτελέσματα. Εξαρτάται από το αντιβιοτικό, την ηλικία του
ατόμου, τον χρόνο χορήγησης και το αν ο λήπτης είναι εμβολιασμένος ή όχι.
2. Η
σύσταση για ανά 10ετία λήψη του dTap θεωρώ ότι είναι υπερβάλλουσα, διότι το DT
και dT εμβόλιο έχει μακρότατης διάρκειας αποτελεσματικότητα και ίσως δεν
χρειάζεται επαναληπτικές δόσεις. Καλύτερο θα ήταν να υπήρχε μεμονωμένο
αντικοκκυτικό εμβόλιο.
3. Το
παλιό ολοκυτταρικό αντικοκκυτικό εμβόλιο δεν παύει να είναι καλύτερο από τα
τρέχοντα.
CDC 2024
PLoS One. 2023, 8 (5):e0285953.
PHE, UK 2018
NSW,
Austr.gov.2024