ΔΟΞΥΚΥΚΛΙΝΗ: ΜΗΠΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΛΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ COVID-19;

Επανέρχομαι στο θέμα της αντιμετώπισης της Covid-19, που έθιξα και παλαιότερα.

--------------------------

H πανδημία του νέου κορωνοϊού δημιούργησε πολλά προβλήματα, κυριότερο από τα οποία ήταν η αντιμετώπιση της λοίμωξης. Από τις αρχές της πανδημίας δοκιμάστηκαν πλείστα όσα φάρμακα. Μεταξύ αυτών, η αζιθρομυκίνη και η χλωροκίνη ή ο συνδυασμός τους. Όμως και τα δύο αυτά φάρμακα προκαλούν ανεπιθύμητες ενέργειες από την καρδιά έστω κι αν χορηγηθούν μεμονωμένα. Φανταστείτε ο συνδυασμός.

Εναλλακτικά για τη θεραπεία με τα παραπάνω φάρμακα τέθηκε η σκέψη από Αθηναίο συνάδελφο παιδίατρο (Κ. Σιακαβέλλας, με σχόλιο στο ιστολόγιο μου, στις 16-03-2020) μήπως θα μπορούσε να χορηγηθεί  η δοξυκυκλίνη είτε σαν άμεση θεραπεία περιστατικών με υπόνοια λοίμωξης από κορωνοϊό ή σαν συμπληρωματική θεραπεία σε νοσηλευόμενους. Σε επικοινωνία και συζήτηση αναρωτηθήκαμε αν η  δοξυκυκλίνη θα μπορούσε να δοθεί και προφυλακτικά σε κάποιον που ήρθε σε επαφή με πάσχοντα και ανήκε σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Τέθηκαν επίσης τα δεδομένα και οι ιδιότητες του φαρμάκου.               

Γιατί όμως δοξυκυκλίνη;  Η δοξυκυκλίνη είναι δεύτερης γενιάς τετρακυκλίνη με ευρείες ιδιότητες, αντιμικροβιακές, ανθελονοσιακές και αντιφλεγμονώδεις. Αναλυτικότερα:

-αναστέλλει την πρωτεϊνική σύνθεση 

-αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό ιών πχ. Dengue virus

-αναστέλλει τις MMPs (matrix metalloproteinases)

-αναστέλλει την παραγωγή κυτταροκινών (πχ. IL-6) οι οποίες ενεργοποιούνται στη λοίμωξη Covid-19

-αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό RNA (όπως είναι ο SARS-Cov-2)

-έχει in vitro δράση κατά του SARS-CoV-2 με EC50 της τάξης 5.6 ± 0.4 µM

-έχει λιποφιλικές ιδιότητες που της επιτρέπουν ευρεία διείσδυση και κατανομή στον πνεύμονα.

-η λιποφιλική ιδιότητα βοηθά και κατά του νέου κορωνοϊού που έχει λιποφιλικό εξωτερικό περίβλημα

-είναι πολύ φθηνό φάρμακο αν μιλήσουμε οικονομοτεχνικά (1.9 Ε το κυτίο)

Με βάση αυτά ο συνάδελφος μαζί με έναν εκ Θεσσαλονίκης παιδίατρο (Α. Διδάγγελο) άρχισαν να χορηγούν τη δοξυκυκλίνη σε ενήλικες (γονείς ή συγγενείς παιδιών) οι οποίοι είτε ήσαν ύποπτοι για Covid-19 (συμπτωματολογία συμβατή), είτε νοσούσαν ήδη (εξωνοσοκομειακά) είτε είχαν έρθει σε επαφή με βεβαιωμένα κρούσματα.  Σήμερα υπάρχει μια ικανή βάση και εμπειρία τέτοιων περιστατικών που κατανέμονται ως εξής: λίγοι νοσούντες, περισσότεροι με επαφή και ακόμη περισσότεροι ύποπτοι για Covid-19. Δεν μπορώ να αναφέρω αυτή τη στιγμή αριθμούς μιας και η ανάρτηση δεν αποτελεί εργασία αλλά ενημέρωση.  Από  την κλινική παρατήρηση των περιπτώσεων αυτών προέκυψε ότι η δοξυκυκλίνη είχε πολύ καλά αποτελέσματα με ταχεία βελτίωση των ασθενών. Δεν αναφέρθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες ούτε κακή έκβαση.  

Σχολιάζοντας να σημειώσω τα εξής:

1.       Όταν έγιναν οι παραπάνω παρατηρήσεις (Φεβρουάριος-Μάρτιος 2020) δεν υπήρχαν στη βιβλιογραφία σχετικές αναφορές, τουλάχιστον λεπτομερείς.

2.       Το όλο σκεπτικό και το υλικό που υπήρχε το αρχικό διάστημα, στάλθηκε στους αρμόδιους φορείς (ΕΟΔΥ, ΕΟΦ, ΠΙΣ, κ. Τσιόδρα) με το ερώτημα αν υπάρχει δυνατότητα να ελεγχθεί το θέμα και να ερευνηθεί το φάρμακο εντός των θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Δυστυχώς κανείς από τους παραλήπτες δεν απάντησε. 

3.       Οι παρατηρήσεις των συναδέλφων είναι κλινικές και δεν υπάρχει εργαστηριακή τεκμηρίωση πλην των λίγων περιπτώσεων όπου ήταν βεβαιωμένη η Covid - 19 από νοσοκομειακό ίδρυμα και αυτών που ήρθαν σε επαφή με βεβαιωμένο κρούσμα.  Αυτό δεν αναιρεί την αξία της παρατήρησης, μιας και πολλά στην ιατρική προέκυψαν από απλές παρατηρήσεις.

4.       Η χρήση της δοξυκυκλίνης πλεονεκτεί της αζιθρομυκίνης διότι πλην των φαρμακολογικών ιδιοτήτων της, στερείται σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών.

5.       Δεν μπορεί να αποδειχθεί (τουλάχιστον σήμερα) η τυχόν προφυλακτική δράση της δοξυκυκλίνης. Μπορεί όμως να μελετηθεί.

6.       Η δοξυκυκλίνη είναι  καλό και φθηνό φάρμακο ξεχασμένο επί δεκαετίες και ίσως γι αυτό αποτελεσματικό. Δεν έχει αναπτύξει αντοχές.

7.       Νομίζω ότι είναι σωστή ιδέα η χρήση της δοξυκυκλίνης σε λοιμώξεις όπου τίθεται η υπόνοια Covid-19 ή σε άτομα που ήρθαν σε επαφή με νοσούντες.

8.       Να αναφέρω ότι από την άνοιξη και μετά άρχισαν να δημοσιεύονται μελέτες στο εξωτερικό για τη χρήση της δοξυκυκλίνης στην Covid-19 με πολύ καλά αποτελέσματα. Οι μελέτες αυξάνονται όπως και ο αριθμός των ασθενών που συμμετέχουν.

9.       Αδυνατώ να καταλάβω την άρνηση των δικών μας λοιμωξιολόγων ή των υγιειονομικών αρχών να συζητήσουν αλλά και να ερευνήσουν το θέμα.

10.   Απευθύνουμε το ερώτημα και δημοσίως. Γιατί δεν δοκιμάζουν ένα παλιό, απλό, ασφαλές και φθηνό φάρμακο;