Η ΠΟΛΗ, Η ΒΑΣΙΛΕΥΟΥΣΑ

«Το αποψινό δειλινό στην πόλη μαγικό. Ο ουρανός μπερδεμένος. Δεν αποφάσιζε ποιός στ' αλήθεια ήταν. Από τη μια μαύρος, απειλητικός, γεμάτος αστραπές κι από την άλλη ένα ουράνιο τόξο να μας κλείνει πονηρά το μάτι. Στο βάθος, ο ήλιος μεγαλόπρεπα να βυθίζεται στον ύπνο του βάφοντας τον ορίζοντα μ' ένα χρώμα, που μόνο τα μάτια που το βλέπουν μπορούν να το ονοματίσουν, φτωχές οι λέξεις, αδύναμες να το ορίσουν.»

Μια θαυμάσια περιγραφή ενός δειλινού μιας πόλης από δόκιμο συγγραφέα, ο οποίος αναρωτιόταν στο κείμενο του αν τέτοια δειλινά υπήρχαν και στην Πόλη, την οποία γιαυτόν ακριβώς το λόγο ήθελε να επισκεφθεί.

Στην Πόλη λοιπόν, την αυτοκράτειρα του Βυζαντίου, τα δειλινά είναι εξίσου μαγευτικά. Είναι η καλύτερη ώρα για μια βόλτα με το καράβι στο Βόσπορο, στις όμορφες ακτές μιας πολιτείας των δύο ηπείρων. Όταν καταλαγιάζει η βουή της ημέρας και όταν αρχίζει η προσμονή της νύχτας, όταν οι τελευταίες ψαλμωδίες του μουζείνη, δεν καταφέρνουν να απομακρύνουν το νου από τις «υποσχέσεις» του μαγικού παραμυθιού «Χίλιες και μια νύχτες». Ενός παραμυθιού που το ζεις έντονα στην πολυσυλλεκτική αυτή γωνιά της Ευρώπης (ή μήπως της Ανατολής; ).

Χρώματα και αρώματα, χοροί της κοιλιάς και εκπληκτικές φιγούρες των δερβίσηδων, αισθησιακή μουσική και ναργιλέδες, ατμόσφαιρα θολή και μυστηριακή. Είναι το άλλο κομμάτι μιας πόλης με αναρίθμητα τζαμιά, με αυστηρή προσήλωση στους θρησκευτικούς κανόνες, με τη συνεχή παρουσία των μουζείνιδων να υπενθυμίζει τους κανόνες αυτούς. Με το μεγαλύτερο μυθικό όνομα της Χριστιανοσύνης, την Αγιά Σοφιά, και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τον φάρο της Χριστιανοσύνης.

Η Πόλη όπου οι μουσουλμάνοι ζουν αρμονικά με τους χριστιανούς, και όπου οι τελευταίοι περιμένουν καρτερικά να ξαναζωντανέψει ο θρύλος του Παλαιολόγου, να ξαναγίνει η Πόλη το κέντρο μιας τρανής αυτοκρατορίας, ενός νέου Βυζαντίου, που δεν θα πουληθεί αυτή την φορά, όπως πουλήθηκε η πιο μακραίωνη αυτοκρατορία της ιστορίας. Φευ όμως. Καλά τα όνειρα, σκληρή η πραγματικότητα.

Πάντως η Πόλη προσφέρεται για να ονειρευτεί και να ρεμβάσει κανείς. Τώρα αν θα απολαύσει τις «1001 νύχτες» ή έστω ένα δείγμα, είναι και θέμα προσωπικό ή και θέμα του τι παρέχει ένα συνέδριο αν εξαιτίας αυτού έχει μεταβεί κάποιος εκεί. Και τις περισσότερες φορές τα συνέδρια προσφέρουν τέτοια δείγματα παρά τις προσπάθειες που γίνονται διεθνώς για περιορισμό σε επιστημονικά θέματα και αποφυγή κάθε δυνατής σπατάλης. Πως θα δικαιολογηθούν, εξάλλου, τα υψηλότατα κόστη συμμετοχής σε τέτοια συνέδρια;