ΜΕΛΕΤΕΣ - ΚΡΙΤΕΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Από μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα στις ΗΠΑ  (JAMA. Published online October 10, 2024. doi:10.1001/jama.2024.17681) προκύπτουν πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα που προσθέτουν κι άλλα ψήγματα αμφιβολιών για τις επιστημονικές μελέτες, την τακτική των ιατρικών περιοδικών και την αξιοπιστία των κριτών. 

Πριν πολλά χρόνια η τότε διευθύντρια ενός από τα μεγαλύτερα ιατρικά περιοδικά του κόσμου (NEJM) έλεγε: έπαψα να πιστεύω στις εργασίες που δημοσιεύουμε. Οι μισές και παραπάνω είναι ψεύτικες. Το περιοδικό που διηύθυνε ήταν και είναι από τα πιο δύσκολα στο να κάνει δεκτές τις διάφορες μελέτες.

Τώρα από την παραπάνω έρευνα διαπιστώθηκε ότι οι επίσημοι κριτές 4 μεγάλων περιοδικών BMJ, NEJM, Lancet, JAMA αμείβονται από τη βιομηχανία (φαρμάκων, ιατρικών μηχανημάτων). Μάλιστα την περίοδο 2020-2022 οι μισοί από 1960 κριτές έλαβαν αμοιβές και επιχορηγήσεις πλέον του 1 δις δολαρίων.

Αυτοί λοιπόν οι κριτές πόσο αξιόπιστα μπορούν να κρίνουν μία μελέτη και ιδιαίτερα όταν έχει σχέση με κάποια χορηγό εταιρεία; Και ο επιστημονικός κόσμος πόσο να εμπιστευθεί τέτοιους κριτές που εξαρτούν την ύπαρξη ή την καριέρα τους από τη ροή πακτωλού χρημάτων;

Μήπως είχε δίκιο η προ ετών διευθύντρια του μεγάλου περιοδικού; Και αν αυτά γίνονται σε περιοδικά κύρους φανταστείτε τι μπορεί να συμβαίνει σε μικρότερης εμβέλειας περιοδικά ή περιοδικά όπου για να δημοσιεύσεις  κάτι πληρώνεις αδρά. Εδώ στέκει ίσως η λαϊκή ρήση "με τον παρά μου και την κυρά μου".

Και όμως με τέτοιες μελέτες έχουν στηθεί καριέρες και  έχουν καταληφθεί θέσεις και θεσούλες.